Khi Bùi Xuân Phái đến tuổi nghỉ hưu vào năm 1982, theo tiêu chuẩn của một họa sĩ thuộc biên chế Nhà nước trước khi về nghỉ hưu vào thời đó là được hưởng một chuyến đi thăm nước Đức 2 tuần. Nước Đức là nước đầu tiên và cũng là duy nhất trong toàn bộ cuộc đời Bùi Xuân Phái có được một chuyến xuất ngoại.
Trong chuyến đi vào năm đó, Bùi Xuân Phái đi cùng với nữ họa sĩ Đặng Thị Khuê, và họa sĩ Phạm Công Thành, vậy là đoàn có 3 người. Trước lúc Bùi Xuân Phái lên đường, cả nhà mình háo hức và các bạn hữu của ông cũng kéo đến chia vui, ồn ĩ suốt mấy ngày cho đến ngày ông ra phi trường. Hôm có bà hàng xóm biết chuyện Bùi Xuân Phái sắp đi Đức, đất nước của chiếc xe đạp Mifa nổi tiếng, bà này bèn chạy sang để mách những kinh nghiệm của những người đi Đức vẫn hay làm, thời đó người ta sang Đức vẫn thường mang theo quần jean để bán cho dân Đức để có lời sau đó dùng tiền đó để mua xe đạp đem về bán lại. Bà hàng xóm tỏ ra thông thạo, cho biết, theo tiêu chuẩn mỗi người chỉ được đem theo 2 chiếc quần jean đi Đức thôi, nhưng có một cách có thể đem đươc số lượng gấp đôi mà vẫn không phạm luật. Mẹ mình hỏi bằng cách nào thì bà này tỏ ra rất bí mật, thì thào với mẹ:"Bà bảo ông nhà chịu khó mặc cùng một lúc 2 chiếc quần jean, còn 2 chiếc kia theo tiêu chuẩn thì cho vào va li" Mẹ mình nghe vậy cũng thấy hay hay, đợi khi bà hàng xóm về, mẹ mới trình bầy câu chuyện quần jean với Bùi Xuân Phái. Mình nhớ mãi đôi mắt của Bùi Xuân Phái, mở to ngơ ngác trước sự lạ lùng, điều này hoàn toàn xa lạ đối với ông, bởi vì ai cũng biết, trong toàn bộ cuộc đời ông chỉ có nghệ thuật mới là sự say mê thần thánh. Sau đó ông lắc đầu nói dỗi:
- Nếu bà mặc được cùng một lúc 2 chiếc quần bò thì tôi nhường cho bà đi Đức. Tôi ở nhà, không đi nữa.
Bà nghe ông nói vậy cũng sợ ông dỗi thật mà hỏng việc nên vội nói đỡ:
- Thì người ta mách nước cho mình biết thế, nếu mình thuận thì theo không thì thôi chứ có ai ép mình đâu.
Chuyến đi Đức lần đó, Bùi Xuân Phái chỉ đem theo một chiếc túi nhỏ chứa đựng vật dụng cá nhân, và đặc biệt ông đem theo một thứ mà với ông nó không thể thiếu, đó là chiếc điếu cầy. Chiếc điếu cầy này cũng gây cho ông nhiều phiền toái khi ở Đức vì ông luôn phải giải thích với các bạn Đức rằng đấy là thuốc lào người ta bán đầy ngoài chợ chứ không phải là cần sa.
Sau 2 tuần, Bùi Xuân Phái trở về nhà. Việc đầu tiên là ông gieo mình vào chiếc ghế sô pha, ông nói:
-Có đi mới thấy không đâu thoải mái bằng ở nhà mình!
Mẹ và tụi mình cũng bắt đầu ra mở túi hành lý của ông, ngoài những vật dụng mà ông đã mang đi nay chúng lại được mang về, mình còn thấy có thêm: một chiếc đồng hồ để bàn, 2 ống sơn trắng của Đức, và vài cuốn sách hội họa của Picasso (mấy cuốn sách này mình vẫn còn giữ đến ngày nay) Xem đồ xong, mẹ quay ra an ủi ông:
-Ông được chuyến đi, biết đó biết đây và đã trở về trong an lành, thế là cả nhà mừng lắm rồi.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét