‘Hunger was something we read about’: lockdown leaves Vietnam’s poor without food - Source The Guardian

Việt Nam từng là một câu chuyện thành công chống Covid nhưng tình huống đóng cửa mới gần đây nhất, với việc mọi người không thể rời khỏi nhà ngay cả để đi mua thức ăn, đang khiến hàng chục ngàn người đói.

Sau lệnh cấm cửa nghiêm ngặt nhất được áp dụng tại TP.HCM, Trần Thị Hảo – công nhân một nhà máy được hứa hẹn chính quyền sẽ cung cấp cho cô và gia đình đồ ăn thức uống đầy đủ. Nhưng hai tháng nay, họ chỉ ăn cơm với nước mắm. Cô bị cho nghỉ việc không lương vào tháng 7, trong khi chồng cô, một công nhân xây dựng, đã không có việc làm trong nhiều tháng. Họ đang chậm trả tiền thuê nhà, và khoản thanh toán khác sắp đến hạn. “Tôi đang cố duy trì càng lâu càng tốt nhưng tôi không biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo,” cô nói. “Tôi không biết cách diễn đạt những gì tôi đang cảm thấy thành lời. Tôi muốn hỏi tại sao không có hỗ trợ. “Chính phủ nói rằng họ sẽ gửi sự giúp đỡ cho những người như tôi nhưng không có gì cả,” cô nói. “Tất cả mọi người sống xung quanh tôi đều như đang bị trói tay trói chân”. Không chỉ 1 mình Hảo. Thành phố lớn nhất của Việt Nam đang bị khóa chặt, người dân không được phép ra khỏi nhà ngay cả khi đi kiếm thức ăn. Các hạn chế hiện tại có thể kéo dài đến ngày 15 tháng 9, khi thành phố đề xuất nối lại hoạt động kinh tế. Ngay cả trước khi có lệnh ở nhà vào ngày 23 tháng 8, Hảo, cũng như hàng triệu người khác, đã lâm vào cảnh nợ nần chồng chất. Chính phủ đã hứa sẽ cung cấp thức ăn cho tất cả mọi người và cho quân đội vào giúp cung cấp nguồn cung cấp cho những người cần, nhưng rất nhiều người dân không nhận được gì. Tuần trước, báo chí Việt Nam đưa tin hơn 100 người dân ở một huyện đã biểu tình vì thiếu sự giúp đỡ. Việt Nam từng được ca ngợi là một câu chuyện thành công trên toàn cầu trong việc giải quyết đại dịch. Khi các quốc gia trên thế giới đối mặt với việc tử vong và áp đặt các lệnh cấm vận trên toàn quốc, chính phủ Việt Nam đã ngăn chặn virus bằng cách dựa vào các biện pháp kiểm dịch nghiêm ngặt, truy vết và giãn cách xã hội. Tính đến đầu tháng 5, Việt Nam đã ghi nhận dưới 4.000 ca nhiễm và 35 ca tử vong. Giờ đây, biến thể Delta đang gây náo loạn TP.HCM và các tỉnh lân cận. Trong tháng qua, cả nước ghi nhận 299.429 trường hợp mắc mới và 9.758 trường hợp tử vong. Hồ Chí Minh, số trường hợp tử vong chiếm 4,2% số trường hợp được ghi nhận; hơn 200 người chết và 5.000 trường hợp mới được báo cáo hàng ngày trong thành phố. Tỉnh lân cận Bình Dương cũng có con số tương tự. Khi các quy định hạn chế chặt chẽ hơn đã dần được áp dụng kể từ đầu tháng 6, người nghèo là đối tượng bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Các nhà máy và thị trường được lệnh đóng cửa, và kéo theo hàng nghìn công việc mất đi. Tài xế taxi, người bán hàng rong, công nhân nhà máy và công nhân xây dựng vốn đã cận kề mức nghèo khó đã không thể kiếm tiền trong nhiều tháng và bị mắc kẹt trong những khu nhà ở chật chội và đông đúc ở các điểm nóng Covid. Số liệu thống kê chính thức cho biết chỉ riêng tại Thành phố Hồ Chí Minh đã có 3-4 triệu người rơi vào tình trạng khó khăn về tài chính do đại dịch. Các tổ chức xã hội dân sự đang tràn ngập trong hàng chục nghìn yêu cầu thực phẩm mỗi ngày và không thể đáp ứng đủ nhu cầu. Food Bank Việt Nam, một doanh nghiệp xã hội do Nguyễn Tuấn Khôi, người cũng có công việc kinh doanh riêng, đang hỗ trợ 10.000 người mỗi ngày. Trang web và các kênh truyền thông xã hội của tổ chức nhận được yêu cầu nhiều gấp đôi hoặc gấp ba con số này. Các con số bắt đầu tăng vào tháng trước, nhưng chúng đã tăng vọt trong hai tuần qua, Khôi nói. “Đại dịch này đã ảnh hưởng đến khả năng phục hồi của mọi người. Việc đóng cửa hoàn toàn đã khiến nguồn cung cấp thực phẩm bị gián đoạn. Chúng tôi và các tổ chức từ thiện khác đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận những người cần sự giúp đỡ. Nhu cầu là rất lớn ”. Trong 20 năm làm từ thiện, anh chưa bao giờ trải qua chuyện như thế này. Anh nói: “Người Việt Nam đã trải qua những ngày khó khăn nhất trong vài tuần qua. “Tôi chưa bao giờ thấy số lượng người chết và mất mát như vậy. Trước đại dịch, chúng ta có đói và nghèo, nhưng ít ra lương thực vẫn dễ dàng cho nhiều người. Tôi sinh ra sau chiến tranh, vì vậy những khó khăn xung quanh cái chết và cái đói là điều chúng tôi đã nghe và đọc trong sách. Giờ tôi mới hiểu được sự khốn cùng”. Tính đến ngày 26 tháng 8, chính quyền thành phố đã hỗ trợ 1,2-1,5 triệu đồng và một túi thực phẩm thiết yếu cho hơn 1,2 triệu người gặp khó khăn. Họ đang đề xuất chi thêm 9,2 tỷ đồng để hỗ trợ người dân bị đóng cửa. Song song với nạn đói là hệ thống y tế trở nên quá tải. Các bệnh viện đang thiếu nhân sự, không đủ thuốc men, việc cung cấp ôxy chỉ cầm chừng. Các phương tiện truyền thông xã hội tràn ngập những câu chuyện về những người kêu cứu mà không được giúp đỡ, cũng như những hình ảnh và video đáng lo ngại về những người xếp hàng vào lò hỏa táng và về những người nằm gục trên đường phố. Bác sĩ Trần Hoàng Đăng Khoa, bác sĩ hồi sức tích cực của một bệnh viện điều trị những ca bệnh nặng nhất của Covid, phụ trách 14 bệnh nhân trong mỗi ca và đã kiệt sức. Ông nói, 700 giường luôn kín chỗ, mỗi ngày lại có thêm nhiều ca; một nửa trong số những người mà anh điều trị đã chết. Ông nói: “Hệ thống y tế của chúng tôi không được chuẩn bị cho tình trạng này và chúng tôi chưa đạt đến đỉnh dịch. Chúng tôi thiếu mọi thứ - nhân viên, thuốc men và máy thở - nhưng tôi không biết phải đổ lỗi cho ai." Tình hình hiện tại cũng phản ánh sự chậm trễ đối với chương trình tiêm chủng của Việt Nam, theo Tiến sĩ Nguyễn Thu Anh, một chuyên gia y tế công cộng của Viện Nghiên cứu Y khoa Woolcock tại Hà Nội. “Tỷ lệ chấp nhận vắc xin cao,” cô nói, “nhưng chúng tôi không có đủ vắc xin được cung cấp trong nước. Bất kể cam kết từ các nhà cung cấp vắc xin, cũng như Covax, số lượng vắc xin đến thực tế thấp hơn so với dự kiến ”. Theo Bộ Y tế, tính đến ngày 1/9, Việt Nam đã sản xuất được 20 triệu liều vắc xin Covid-19. Chỉ 3,6% dân số 75 triệu người trưởng thành đã nhận hai mũi tiêm. Tại Thành phố Hồ Chí Minh, với dân số ước tính từ 10 đến 13 triệu, 5,8 triệu người trưởng thành đã tiêm mũi đầu tiên và 337.134 người đã tiêm cả hai mũi tiêm. Chương trình bị bao vây bởi bộ máy hành chính cồng kềnh, dẫn đến sự chậm trễ, theo một tuyên bố từ Bộ vào tháng Sáu. Các nỗ lực đang tập trung vào Thành phố Hồ Chí Minh, nhưng như Nguyễn nói, virus đã lây lan. “Vấn đề là chúng tôi đang cố gắng phân bổ vắc xin cho TP.HCM. Số lượng phân bổ cho các tỉnh khác là khá ít, vì vậy đó là một thách thức khác. ” Bên kia thành phố, Nguyễn Lâm Ngọc Trúc, 21 tuổi, cũng khao khát kiếm tiền trở lại. Cô sống trong một khu ổ chuột bên bờ sông cùng với 30-40 gia đình khác. Cô bán hàng rong cho sinh viên nhưng không đi làm từ tháng 6. Mẹ, bố và anh trai của cô ấy cũng đã mất việc. Họ sống sót nhờ được phát gạo và mì gói từ các tổ chức từ thiện và hàng xóm. Trong khu vực lân cận của cô sống, dân số di cư khổng lồ của thành phố, nhiều người trong số họ chưa đăng ký và do đó không được quản lý và vô hình đối với chính quyền. Cô nói: “Chính phủ nên giữ lời hứa của họ khi họ nói rằng họ sẽ hỗ trợ mọi người. “Họ nên cung cấp thức ăn cho mọi người. Không ai nói cho chúng tôi biết chuyện gì đang xảy ra ”.