Giản đơn

"Theo tui là phải thay đổi cách làm: phải biến thứ phức tạp thành cái giản đơn chứ đừng biến cái giản đơn thành phức tạp."
Đấy là lời "đỉnh-cao-trí-tuệ" của "ông Nguyễn Bá Thanh, với tư cách vừa là Trưởng ban Nội chính T.Ư,  vừa là Bí thư Chủ tịch HĐND TP. Đà Nẵng đã thẳng thắn chỉ rõ những bất cập trong quản lý hiện nay."

Cách nói lộn ngược này bắt đầu lan tràn ở khắp Việt Nam từ năm 1975.

Chẳng hạn, nói:

"giản đơn" thay vì "đơn giản";

"đảm bảo" thay vì "bảo đảm";

"triển khai" thay vì "khai triển";

v.v.

điên đảo thế giới 顛倒世界

 

Thử hỏi viết và nói lộn ngược như thế có đem lại cái gì hay ho cho tiếng Việt, nếu không chỉ là muốn ép buộc dân ta nói  theo cách nói <thí dụ:  jiǎn dān 简单（簡單)> của người Tàu? Tức là đi ngược lại những cố gắng của người dân miền Nam trước đã thành công ngày càng thoát khỏi áp lực về ngôn ngữ đến từ phương Bắc.

Thực ra, tiếng nói chỉ bày tỏ sự tiến hóa (hay thoái hóa) của một dân tộc. Phạm Quỳnh đã nói: "Tiếng ta còn, nước ta còn".

Hãy điểm qua vài biến chuyển lịch sử thế giới ngày nay. Sau Thế chiến thứ hai, có ba quốc gia phải chịu chung số phận đất nước chia đôi: Đức quốc, Hàn quốc và Việt Nam.

Năm 1990, Tây Đức (Cộng Hòa Liên Bang)  và Đông Đức (Cộng Sản lệ thuộc Liên Xô) được thống nhất trở thành một quốc gia dân chủ tự do. Từ đó, mặc dù phải nâng đỡ một nửa số dân Đông Đức cũ, chậm lụt nghèo đói trong suốt mấy chục năm kiệt quệ dưới một thể chế độc tài công an, cả Đức quốc ngày nay đã trở thành một cường quốc thứ tư trên thế giới.

Trong khi đó, Hàn quốc vẫn chịu cảnh đất nước chia li. Nam Hàn theo khuynh hướng tự do dân chủ, ngày nay đã trở thành một quốc gia tiến bộ giàu mạnh. Còn Nhà nước Bắc Hàn chỉ là một phe đảng quân phiệt cuồng tín, đe dọa hòa bình thế giới, mà đời sống người dân hoàn toàn thụt lùi, thiếu cả áo mặc cơm ăn (xem: duy ý chí).

Riêng Việt Nam từ 1975 cũng đã thống nhất. Nhưng tiếc thay, thống nhất "lộn ngược" so với Đức quốc. Đã gần 40 năm sau ngày thống nhất theo "định hướng Xã Hội Chủ Nghĩa", Nhà nước Việt Nam vẫn chạy theo mô hình Trung quốc (về mọi mặt: chính trị, kinh tế, giáo dục, ngôn ngữ, v.v.). Hơn thế nữa: nền kinh tế quốc gia bị lũng đoạn tận gốc rễ, tự do tín ngưỡng và ngôn luận bị đàn áp, văn hóa suy đồi, chủ quyền đất nước hiện bị đe dọa trầm trọng.

Bây giờ kẻ ngược người xuôi,
Biết bao giờ lại nối lời nước non?