Vào năm 1978 , khi bang giao giữa Việt-Nam và TC đến hồi căng thẳng , Nhà càm quyền Hà-Nội đưa ra một chính sách giải quyết có lợi nhiều mặt cho họ ( Thâu tài sản , Vàng bạc , giải toả phần nào áp lực từ TC , và đuổi được những phần tử « phản động » ra khỏi VN ) , qua chính sách mà ta thường nghe đến qua tên «Đi Bán Chính Thức» , ở từng nơi do Công-An địa phương thâu và cấp giấy phép ( trung bình Người lớn từ 10-12 lượng Vàng , trẻ con phân nửa ! ) qua trung gian của chủ tàu đứng ra lo tổ chức . Chuyến đi của gia đình tôi gồm 9 người : Bố và Má lớn tôi ( mới ngoài 50 ) , Vợ chồng anh H . ( chưa đầy 30 ) và cháu DL ( 1 tháng tuổi ) , anh T . ( ngoài 20 ) , em H . ( con người bạn của Bố tôi khoảng 13 , 14 … ) , cháu CP . ( 4 tuổi , con của người anh thứ tư , bố mẹ và em gái cháu đi chuyến trước , hiện ở Hoa-Kỳ ) , và tôi ( lúc đó 18 tuổi ) . Tất cả tàu của tôi gồm hơn 400 người , già trẻ ,lớn bé , trai gái có đầy đủ cả , phần đông là gia đình với nhau , ví dụ như gia đình của tôi 9 người , gia đình bạn bố tôi 5 người ( chú TH ở cầu chữ Y ) , gia đình chủ tàu nghe nói đâu nội ngoại tất cả lên đến vài chục người . Và đa số là người Việt gốc Hoa , cũng có nhiều gia đình người Việt , nhưng phải làm giấy tờ giả hoặc đút lót thêm cho công an !
Gia đình tôi ra ngoài Vũng-Tàu ở nhà chú B . ( gần bến xe ) , chú thím có tất cả 6 người con , lâu ngày không liên lạc thư từ , quên không nhớ rõ 5 hay 6 gì đó ? chú thím sống nhờ bán hàng và thỉnh thoảng cách vài ngày thì làm thịt một con bò , nhờ vậy tôi có dịp tận mắt xem cách mổ bò và cắt từng phần bộ phận của con bò , thường vào lúc sớm 4-5 giờ sáng , muốn xem phải thức dậy từ sớm , sau khi cột chặt tứ phía , tay phải chú tôi cầm một cái búa thật to , tay trái làm động tác nhấp nháy để che hai mắt con bò lại , và búa một búa thật mạnh xuống , bò chưa kịp phản ứng đã ngã gục ngay xuống đất , cái khéo là ở chổ này , vì nếu búa không đủ mạnh bò chưa chết , với sức mạnh của nó chuyện gì sẽ xảy ra … Sau đó thọc tiết lấy máu tươi , pha với chút rượu uống ngay tại chổ còn nóng hổi , vì cuộc hành trình sắp đến không biết mất bao lâu , cần nhiều sức khoẻ , cho nên dù không quen cũng cố gắng uống vài ngụm , kế tiếp mỗi người một việc , lóc da , xẻ thịt , làm sạch bộ đồ lòng … Cuối cùng dọn dẹp , vệ sinh sạch sẽ , làm sao để kịp đem ra chợ thật sớm để bán . Trong ngày thời giờ rảnh rổi chúng tôi thường đi tắm biển , từ nhà ra bãi đi bộ khoảng 15-20 phút , chiều về ra sau vườn chơi với mấy người con chú trong khi chờ đợi thím làm cơm , ngày nào cũng vậy mỗi lần lên bàn ăn ít nhất cũng có đến gần 20 người ăn , trong lúc ăn cơm mọi người trò chuyện hàn huyên tâm sự , vì nghĩ rằng không biết đến lúc nào mới có dịp gặp lại nhau ( thật vậy , cá nhân tôi đến nay gần 30 năm chưa gặp lại chú thím , nghe anh T nói chú thím hiện định cư ở Đan-Mạch ) . Đến khoảng 8 giờ tối thì mọi người ai về chổ ngủ người đó , được sắp hàng dọc hai bên với mùng che muỗi màu trắng ngà , ở giữa là lối đi , giống như trong các dãy nhà ngủ trong trường nội trú mà hồi nhỏ tôi có ở qua .
Liên tiếp mấy ngày nay mưa tầm tả , đi tắm biển nhanh nhanh khăn gói chạy về nhà trú mưa , đến một buổi sáng nọ … khi dời tới dời lui nhiều lần vì lý do gì không hiểu ? Chúng tôi được cho hay là tới ngày khởi hành , có thể nói tất cả xe ba bánh của Vũng-tàu được huy động đến từng địa điểm đón khách để đi …( người ở khách sạn bãi trước , kẻ ở khách sạn bãi sau , bãi dâu , Ô-Quắn , bến xe … ) , đoàn xe được hộ tống bởi Công-An đến từng nơi một , người đi mỗi lúc một đông thêm , dân chúng đổ xô đứng hai bên đường như tiển đưa khi đoàn xe đi ngang qua . Đến khoảng 3 giờ chiều chúng tôi được đưa vào một dãy nhà , bên kia con đường là Cảng Vũng-Tàu , trước cổng sắt Công-an đứng canh gác dầy đặc , ngoài trời mưa vẫn cứ rơi lâm râm; Mọi người xôn xao chờ đợi , nét mặt ai cũng như lo lắng một điều gì xảy ra ! Bình thường cháu P . ( 4 tuổi ) hay chạy nhảy vui đùa , từ khi vào đây đến giờ cháu cứ im lìm , đứng yên một chổ , Bố tôi hỏi : “Sao buồn vậy ? không chạy chơi đi ?” , cháu trả lời : “Con sợ quá !” , “Con sợ gì ?” , “Con sợ tàu chìm !” , Bố tôi mắng cháu xong lại ôm cháu vào lòng vuốt ve ! Mặc dù chưa bao giờ cháu đi tàu , vả lại với tuổi như cháu sao có thể suy nghĩ và sợ như vậy ! Có phải đây là điềm báo trước những chuyện không may sẽ đến ! ( có nên tin hay không ? ) .
Chúng tôi được phát mỗi người một phần ăn , hình như là 1 ổ bánh mì ? 1 trái chuối ? và nước uống ? Đến khi trời bắt đầu tối ( khoảng 6-7 giờ ) thì mọi người tập trung sắp hàng theo từng gia đình , Công-an điểm danh kêu từng người một theo danh sách có dán hình và lý lịch , ( tất cả đã chuẩn bị từ trước , từ Vàng phải nộp cho đến tên tuổi v .v… ) , người nào được gọi thì đến trình diện , họ kiểm xem có phải người trong hình và danh sách không ? Hành lý , túi cầm tay tất cả xong xuôi mới được lên tàu , đậu sát ngay bên cạnh , có những trường hợp phải bỏ bớt lại đồ đạt vì quá tải hoặc phải chi thêm ! Tàu được chia làm 3 tầng , tầng dưới cùng nhất ( hầm tàu ) dành cho thanh niên trai tráng , tầng ở giữa cho đàn bà con gái , trẻ con … trên Boong tàu là gia đình , nhân viên , bạn bè thân thuộc của chủ tàu ( kể cả buồng lái ) . Như vậy tôi , hai người anh ( anh H và anh T ) , em H được chỉ định xuống hầm tàu , mới xuống chưa quen khó thở , phải chạy lại mấy góc ( đầu hoặc đuôi tàu ) , kê mũi vào một ống tròn khá to nhìn thông suốt lên trên trời để hít thở không khí , Má lớn và chị dâu ( vợ anh H ) xuống tầng ở giữa , Má lớn tôi một tay ôm tượng Phật Bà Quan Âm , một tay dắt cháu P , miệng luôn khấn niệm ! , chị dâu thì ôm cháu DL , còn Bố tôi thì một phần vì quen thân với chủ tàu , một phần vì có mang bệnh trong người nên được ưu đãi ngồi tầng trên ( trong buồng lái ) .Tàu bắt đầu khởi hành vào khoảng 9 giờ tối , mọi người được phân phát vài viên thuốc say sóng uống ngay tại chổ , và một túi ny lông nhỏ , nếu có ói mửa thì dùng để đựng .
Tôi chợt thức giấc vì phát hiện ra đằng sau lưng mình có một lổ thủng khoảng 20 cm đường kính , mọi người nằm ngủ la liệt vì thuốc say sóng , ở đường đi chính giữa một số thanh niên đang chuyền tay nhau từng sô nước để đổ ra ngoài , tôi cố ngồi dậy mặc dù đầu óc đang quay cuồng , khều tay sang bên cạnh anh H đang say ngủ , lắc mạnh cũng không thấy động tĩnh gì , quay sang bên kia kêu em H , vẫn không thấy phản ứng , tôi dùng hai tay bám và đu theo mấy cây gỗ to lớn ở trên đầu vì dưới sàn mọi người nằm la liệt , không còn chổ để đi , đến chân cầu thang thì gặp anh T , đang cùng đoàn người chuyển những sô nước lên trên để đổ ra ngoài , ở trên cầu thang có một anh dùng chân cản không cho tôi lên , vì lúc này cũng khá nhiều người tụ tập ở đây , sợ tất cả làm rối loạn trật tự ! nằm ngay tại chổ chưa đầy 10 phút , bổng tàu lắc mạnh , sau nhiều lần và tàu lật ngang , nước tràn vào … mạnh ai nấy nhảy xuống biển và bơi ra thật xa theo vị trí của mình ! anh T nhảy ra trước gọi tôi nhảy theo , từ dưới biển nhìn lên con tàu như một cái gáo múc nước , nghiêng một bên múc đầy nước vào , xong nghiêng trở lại và từ từ chìm xuống ! Tiếng la khóc , kêu gào từ những người còn kẹt lại trong tàu tắt dần theo mực nước , đến khi cây cột cao nhất của tàu từ từ đi vào trong lòng biển ! Trên mặt biển chỉ còn lại đồ đạc hành lý và khoảng vài chục người đang cố gắng bơi lội , tìm kiếm những gì có thể mang theo được , từ Va-Li túi xách tay đến đồ ăn trái cây , bình nướ c…Tụi tôi hai anh em mỗi người ôm một cái Va-Li làm phao , vớt được không biết của ai ? may thay lục trong đó có chai dầu Nhị-Thiên-Đường , vì lúc này là nửa đêm nên rất lạnh , có chai dầu bôi đầy mặt mũi cũng thấy ấm áp phần nào ! Từ xa có một nhóm người đang bám vào các phao nổi dính chùm với nhau bằng dây , loại phao dài màu trắng , hai đầu có hai cái lổ để cột dây , thường treo bên hông tàu để làm vật cản khi tàu va chạm , cứ đầu cái này lại cột với đuôi cái kia , có đến hơn trăm cái dính với nhau bằng dây nên đoàn người lúc nào cũng trôi chung với nhau mấy ngày đêm ! Chúng tôi bỏ Va-Li bơi tới xác nhập với đoàn người , cũng may vì nước bắt đầu thấm vào mỗi lúc Va-Li một nặng thêm , lấy phao trắng kẹp vào hai bên nách , mỗi bên một cái , một cái khác chêm dưới cầm để nâng đầu khỏi mặt nước ! Từ xa chúng tôi nhìn thấy một ánh sáng nhỏ tí từ ngọn đèn Hải-Đăng Vũng-Tàu , nhờ H ( con trai chủ tàu , 13 tuổi ) đeo đồng hồ điện tử , nên trong đêm tối chúng tôi biết được bấy giờ là 3 giờ sáng ! Có một anh ( nghe nói là cựu Hải-Quân , cũng đã bị chìm trong một chuyến đi trước đây không thành công ! ) trôi chung và bảo chúng tôi : Ai thấy gì ăn uống được thì nhớ vớt theo , nhờ vậy trong ngày đầu chúng tôi có ít cam quýt để ăn , một bình nước truyền nhau uống , nhưng bị nước biển thấm vào nên ăn uống cái gì cũng mặn hết ! Chỉ có trái dừa là còn giữ được nguyên vị , có điều phải hy sinh lấy đồng hồ tay đập để lấy nước uống .
Trời sáng mọi người mới bắt đầu nhìn rõ mặt nhau hơn , ngoài sợi dây phao dài cả trăm cái , đoàn chúng tôi còn có một cái phao ruột bánh xe khá to , có thể nằm trên đó thả trôi theo , một cái tàu sắt nhỏ dài khoảng một thước , hai bên được hàn dính hai thùng phuy nước để làm phao nổi , có một em nhỏ ( 9-10 tuổi ? ) không biết bơi ngồi trong tàu sắt đó , chúng tôi vừa kẹp phao trắng vừa bám chung quanh hai thùng phuy nước và chiếc tàu sắt này , mỗi lần cơn sóng ập đến là cái tàu sắt bị lật úp lại và dĩ nhiên em nhỏ đó tơi bời ngụp lặn trong đó ! Phải khó khăn mất rất lâu chúng tôi mới lật lại được , và vớt em lên ! Mắt đỏ ké , bụng căng phình vì uống nước biển , nhiều lần như vậy em bắt đầu đuối sức và mê sảng , lần úp cuối cùng không còn tìm thấy em đâu ? Nhiều xác người cứ trôi lẩn quẫn dưới chân chúng tôi , một anh trong đoàn thò tay xuống lôi lên một xác , thì đúng là xác của em ( tôi cũng không biết tên em là gì ? ) , và mọi người cầu khấn với em , phù hộ cho nhanh tới được đất liền , sẽ làm lể cúng cho em ! Từ đó không còn thấy xác em theo nữa ! Lần khác sau khi một cơn sóng đi qua , có tiếng người cách xa chúng tôi vài chục thước , nhìn kỹ thì ra có vài người vì thiếu cẩn thận , không ôm chặt phao để cơn sóng đánh văng ra xa ! Cũng có trường hợp vì đuối sức tự buông xuôi theo dòng nước , hoặc chìm sâu vào lòng biển như anh T ( Lúc tàu vừa lật anh nhảy ra trước và kêu tôi nhảy theo ) ; Hai anh em trôi được hai ngày , một phần có lẻ vì lúc đầu vừa phải chống trả với thiên nhiên , một phần vừa lo lắng cho tôi , vì so với sức khoẻ của anh , tôi yếu sức hơn nhiều ! Anh bắt đầu có những triệu chứng bất bình thường , nhất định không chịu bỏ áo khoát ra , ( xuống nước áo nặng trĩu , vừa đuối sức vừa mặc áo trong người thêm gánh nặng ! ) , anh nói đây là vật kỹ niệm của một người bạn tặng trước khi đi ? Và anh tháo nhẫn đeo tay ra trao cho tôi bảo đem về trả cho anh T , tôi nói hai anh em cùng trôi thì sẽ cùng về thì cứ giữ đó đi ! ( Lúc trước khi đi bố tôi có sắm cho anh em tụi tôi mỗi người một vài thứ : nhẫn đeo tay , đồng hồ , dây chuyền đeo cổ … ) , ngay lúc đó tôi cũng không để ý , vì người lúc nào cũng nửa tỉnh nửa mê ! Sau này mới nghĩ ra đây là những lời trăn trối cuối cùng của anh , con người có những giác quan mà ta thường gọi là thứ sáu , chỉ phát hiện vào giờ phút lâm nguy hay cuối cùng … chăng ? Tôi cũng chẳng biết anh ra đi vào lúc nào , được mấy người bạn ( đồng hành … ) tả lại các chi tiết thì đúng là xác của anh có trôi ngang qua chúng tôi , nói về anh thì phải nói là số phận ! Trước đó anh và anh D ( có con là cháu P , 4 tuổi ) cùng ở ngoài Nha-Trang nhiều tuần lể liên tiếp để chờ đợi đi vượt biên ! Vì trở ngại kỹ thuật chưa đi được , quay về Sài-Gòn do gia đình sắp xếp lại nên đi trong chuyến này ! Còn anh D đi chuyến khác tới được đảo và đi định cư cùng vợ và con gái ( em của cháu P ) . Nguyên ngày trôi trên biển phải chống chọi với sóng gió , ban ngày thì nắng gắt , phải cố ngâm sát người dưới nước biển , vừa đủ để thở cho bớt nóng , tránh nắng trên đầu ! thỉnh thoảng lấy tay múc nước để xối lên đầu cho ướt , chiều đến khi mặt trời sắp sửa chìm sâu xuống nước cộng với gió thổi lành lạnh ! nhất là vào ban đêm thì lạnh run , hai hàm răng đánh bò cạp không ngừng ! Mỗi cơn sóng ập tới là một hung thần đem theo không biết bao mạng người ! Vì sơ ý không bám chặt phao sóng đánh văng ra xa , vì các miếng ván gỗ tàu bể to tướng đánh vào đầu , và có khi vì các sợi dây cột hai đầu phao quấn vào cổ nghẹt thở ! Hoặc chỉ vì đang đuối sức mê mê tỉnh tỉnh , một cơn sóng lớn ập vào cũng đủ chết ngộp ! Ngoài ra còn đói khát , đau ốm … Ban đầu còn tí đồ ăn , nước uống mang theo chia nhau dùng , đến khi cạn … ngửa mặt lên trời mỗi khi có mưa , há to mồm để hứng những hạt nước thần tiên từ trên rơi xuống ! Hy vọng sống sót mong manh ? giữa sống và chết có khi trong giây phút , mới thấy đó mà đã mất đâu rồi ?
Bước sang ngày thứ nhì cũng không khá hơn ! Càng trôi xa hy vọng càng ít đi ! Trên đại dương mênh mông chỉ thấy trời và nước dính liền với nhau , hai màu tương phản xanh trời và đen ngòm của biển cả . Đoàn người cứ trôi nổi theo dòng nước , thỉnh thoảng một vài cơn sóng từ xa xa như những mái nhà bốn năm từng lầu sắp tràn đến , sữa soạn lấy lại tư thế vững vàng , hớp một vài hơi không khí cho đầy buồng phổi ! Sóng ập vào , cố gắng ngụp lặn cho qua để thấy là vẫn còn sống sót , cũng có khi cơn sóng trôi qua êm đềm đưa lên tuốt tận trên ngọn , để từ trên cao nhìn xuống vực thẩm sâu hun húc …
Bỗng từ xa một làn khói trắng thổi ra từ một ống đen tròn ! lúc ẩn lúc hiện ! Sau năm lần bảy lượt trồi lên trồi xuống thì rõ ràng đúng là một chiếc tàu đang chạy ngang từ tuốt phía xa , thật vui sướng không gì bằng ! ! ! người cởi áo phất lên ra hiệu , kẻ lấy tay đập vào hông hai thùng phi , tất cả mọi người la kêu cầu cứu cùng hướng về chiếc thuyền kia ! … Con thuyền vô tình chẳng để ý đến , cứ lặng lẽ vượt sóng đi tiếp hành trình , càng lúc càng thu nhỏ đến khi không còn nhìn thấy … Chúng tôi chết lịm người , bao nhiêu hy vọng tan thành mây khói , nữa tủi nữa hờn ! Thật ra sau này suy nghĩ lại , mình dưới biển như giọt nước , người thấy tàu chứ tàu có nhìn thấy người đâu ? hay có thể họ sợ mang hoạ vào thân … Nhưng dù sao thì vẫn cứ an ủi rằng chắc họ không thấy . Trong suốt mấy ngày đêm lênh đênh trên biển , nếu không lầm tổng cộng chúng tôi sống đi chết lại như vậy ba bốn lần , và lần nào cũng vậy , chẳng có tàu nào đến cứu vớt !
Vào một buổi trưa kia … xa xa có một chấm màu xanh lá cây , khác với bình thường chỉ thấy xanh trời và xanh đen ! chấm xanh lá cây đó càng lúc càng to lên , và biến đổi từ từ thành cây dừa , rồi hàng dừa , dù chẳng còn sức vẩn cố gượng lên nhìn mỉm cười , vì biết rằng chẳng còn bao lâu sẽ trôi đến đất liền ! Bổng chân tôi đụng đất , nước xanh trong nhìn thấy từng đoàn cá bơi qua bơi lại chung quanh , có con còn bay lên khỏi mặt nước , và một con rắn xanh lè dài hơn một thước , dầy độ hơn ngón tay cái bơi ngoằn ngoèo tiến đến chổ chúng tôi , vừa đúng một cơn sóng nhẹ đánh văng con rắn trôi đâu mất ? Một số anh em còn khoẻ , độ mươi người rủ nhau bỏ phao , bơi về phía đất liền có trồng dừa kia ! Chắc cũng khoảng mấy cây số , cho tới giờ này tôi cũng chẳng biết số phận của mấy người đó ra sao ? Có đến được bờ không ? Coi vậy , bơi ngoài biển sóng gió với bơi trong hồ nước yên lặng khác nhau nhiều lắm ! Còn chúng tôi vì yếu sức đành chịu , cứ thả người trôi theo ! Chiều đến nước thuỷ triều dâng lên , lại lôi chúng tôi rời khỏi vùng nước cạn này để đi ra xa , tiếp tục cuộc hành trình bất đắc dĩ ! Chúng tôi bị lôi đến một vùng có nhiều chòi thật cao , nghe nói đâu của dân đánh cá dùng để nghỉ ngơi , ăn uống … được dựng đứng thẳng bằng một cây gổ to cao , có từng nấc thang để leo lên trên , tuốt trên cao là một cái nhà nhỏ bằng gổ , có cửa và cửa sổ để nhìn ra tứ phía , chung quanh được cột dây và kéo căng từ trên nhà nhỏ xuống biển , chúng tôi bám vào các sợi dây này khá lâu để chống trọi với những cơn sóng , có anh còn đề nghị trèo lên đây nghỉ ngơi , nhưng phần vì mệt , không leo lên nổi nên chỉ đứng dưới chân cột , rồi lại thả trôi tiếp !
Như vậy đêm nay là đêm thứ ba chúng tôi ngủ dưới nước , thật ra lúc thức lúc ngủ , lúc tỉnh lúc mê , ban ngày ban đêm , tất cả không chủ động được ! chắc vì phản xạ tự nhiên nên cứ ôm phao mà trôi , và tuỳ sức dẻo dai và chịu đựng bền bỉ của mỗi người mà sống còn ! Chỉ có bộ nhớ là tương đối còn hữu hiệu , tất cả hình ảnh thâu được như một cuộn phim kinh hoàng !
Trời tờ mờ sáng , chúng tôi đang nằm trên bãi cát , thỉnh thoảng từng cơn sóng nhỏ trôi đến mức cuối cùng , và đụng nhẹ vào người chúng tôi , mặc dù đã trôi và nằm ngay trên bờ rồi , nhưng tôi vẫn còn nhớ là chả ai có phản ứng gì cả , mà cứ nằm bất động như vậy ! Đáng nhẻ ra phải mừng vui phấn khởi hay gì gì ? hoặc giả phải đứng lên chạy nhanh đi tìm đồ ăn , nước uống , người thân … Cho đến khi có tiếng người đi từ xa tiến về phía chúng tôi , họ là dân chài lưới ở trong những căn nhà tranh sát cạnh bờ biển , họ thức dậy từ sớm để chuẩn bị đi lưới cá , nhờ vậy họ phát giác ra chúng tôi đang nằm ở đây và cứu chúng tôi vào nhà ! Vì nếu cứ nằm như vậy đến khi nước thuỷ triều lên thì có lẻ chúng tôi lại bị nước biển lôi đi tiếp , không biết đến nơi nào ? Và có còn sống nổi không ? Đoàn người trôi mỗi lúc một thưa đi , mất dần theo thời gian ! Chúng tôi được hai người xách hai bên , kéo lê lết một khoảng khá xa vào một căn nhà gần đó ! bỏ hết quần áo ướt rách tả tơi ra , tôi chỉ còn cái áo sơ mi mất hai cánh tay và cổ áo , vì nước biển ăn mục chỉ , và một cái quần ngắn , trong khi trước khi đi mặc hai ba cái áo và độn hai cái quần , tranh thủ tối đa để đem được càng nhiều càng tốt ! mắt kiếng và đồng hồ đeo tay của tôi thì bị sóng đánh mất ngay từ lúc đầu mới nhảy xuống biển ! Thay quần ngắn khô vào , leo lên bộ ván gổ chùm kín chăn nằm ngủ , dưới chân giường là một cái lò than đốt nóng để sưởi ấm chúng tôi , thật không gì bằng ! Đến chiều tôi tỉnh giấc vì có tiếng người nói chuyện ngoài sau hè , ngồi dậy thò hai chân xuống đất , định bước đi thì té nhào vì đầu óc còn đang quay cuồn , từ từ bò dậy vịn vào thành giường , đi bám sát vách nhà ra ngoài , ngồi xuống chổ mọi người đang trò chuyện , tôi được một bác kia múc cho một chén cháo trắng và căn dặn ăn từ từ , để cho bao tử làm việc nhẹ nhàng trở lại ! Sau khi trò chuyện cùng mọi người , tôi biết nhóm tụi tôi vào đây sáng nay chỉ còn năm người ! Bốn con trai ( tôi 18t , H 13t con chủ tàu , quên tên …14t cháu chủ tàu , và một anh thuỷ thủ chắc lớn hơn tôi vài tuổi ) , và một chị độ trên dưới 30 , bị xảy thai nên được đưa thẳng lên bệnh viện huyện nằm điều trị ! Còn bốn đứa tôi thì có một xe Jeep Công-An đến rước đem về trại để giam ; Vì đây là một xả nhỏ ven bờ biển nên chuyện gì vừa xảy ra , là tất cả mọi người đều biết , kể cả Công-An ! Như lúc nãy ngồi nói chuyện với rất nhiều người , họ biết tin chúng tôi mới trôi vào sáng sớm nay , nên kéo đến để hỏi chuyện , có một chú kia người Hoa đang đóng tàu tại đây sửa soạn để đi , hỏi tôi ở đâu ? tôi trả lời : « Ở Quận năm Trần Hưng Đạo , nhà là trường dạy đánh máy chữ và dạy lái xe … » , ông nói có biết nhà của tôi và hỏi tiếp : « có ai quen ở đây không ? » , « tôi nói có , gần bến xe ! » , « Bến xe nào ? » , « Bến xe Vũng-Tàu » , ông nói : « Đây là Trà-Vinh , chứ đâu phải Vũng-Tàu … » , ông lấy ra phân phát cho tụi tôi mỗi đứa Hai mươi đồng ( khoảng một đồng một tô phở ! ) , thì ra bây giờ tôi mới biết là mình trôi từ Vũng-Tàu về tới Trà-Vinh ! Và cũng không biết vị ân nhân kia là ai ? tên gì ? chuyến đi của ông ra sao , và hiện ở đâu ?
Họ đưa tụi tôi vào một trại giam gần đó ( ngồi xe độ khoảng 20 phút ? ) , nhưng vì vừa mới được vớt lên , vừa nhỏ tuổi ốm yếu nên được giam lỏng , không phải vào buồng giam như những người vượt biên khác , chổ giam tụi tôi là một gò đất lồi lõm , có mái che và bốn cột nhà không cửa không vách , ban đêm gió thổi rất lạnh , phải lấy chiếu nằm quấn vào người để che , và lẻ dỉ nhiên là không gối không nệm , nguyên đêm đầu không tài nào ngủ được , mình mẩy ê ẫm vì cái sàn nhà không được bằng phẳng ! trước mặt là cổng ra vào có trạm canh gác , bên hông trái là dảy nhà làm việc và nhà giam , bên hông phải là hàng rào kẽm gai , phía sau có cái ao khá lớn và mấy cái nhà nhỏ , dựng trên mặt nước dùng làm nhà cầu ! mới lần đầu không quen , nhìn xuống thấy đầy cá ở dưới ! Có mấy anh Công-an trẻ tuổi lại hỏi tụi tôi : « Vượt biên hả ? » , « Tụi tôi đi bán chính thức , nhà nước cho phép ! » , « Nhà nước nào cho tụi bay đi ? tội phản động , đem bắn bỏ ! » , và anh chàng đưa khẩu AK lên định dùng báng gỗ đập tụi tôi , từ phía trong dãy nhà có một anh đi ngang qua nói : « Khoan đã , mấy chú để tôi làm việc với mấy người này ! » , thì ra đây là anh hai ( nghe họ gọi như vậy , trưởng đồn CA , và anh ba là CA phó đồn ) , vì ở dưới làng xã , mấy anh CA cắt ké đâu biết có chính sách ra đi « bán chính thức » như vậy ; chỉ có xếp lớn mới biết , may mà anh này can thiệp kiệp thời .
Họ đưa tụi tôi một tờ giấy khai , hỏi khẩu cung từng người một , đại khái đi ở đâu ? tàu nào , chủ tàu và tên tàu … Sau khi khai xong , họ bảo tụi tôi về lại chổ giam , ở đó chờ ! Vì nằm sát cổng ra vào , nên gần như đêm nào cũng chứng kiến cảnh bắt người đi vượt biên , đem về giam ở đây ! có đêm hai ba vụ một lúc ! Ban ngày tụi tôi được ra ngoài đi chợ , nấu ăn tự túc không như những ngày đầu phải ăn cơm tù ( bo bo với đường hoặc muối , suốt đêm đau bao tử ngủ không được ) , nhờ gia đình tiếp tế có thêm tiền đi chợ , cộng với áo quần cùng đồ ăn …
Ngày qua ngày , chúng tôi ở đây hơn một tuần lể chưa thấy nói năng gì ? phần vì buồn nhớ gia đình , nhớ nhà , nhớ những người thân yêu …cộng với hình ảnh trong những ngày sóng gió vừa qua , chúng tôi quá chán nản mất hết tinh thần , bàn tính với nhau ngày mai lúc được cho ra ngoài đi chợ , sẽ trốn luôn không trở về trại nữa ! Cũng may đang dự trù thì được tin từ Vũng-Tàu xác nhận , đúng là chuyến đi có những tên như đã khai báo v .v…Và sẽ được thả nội nay mai , báo tin về cho anh T hay ; Vì nhà tôi đông anh em , nên phải chia ra đi thành nhiều chuyến , vợ chồng anh K ( anh thứ năm ) đi đường bộ qua ngả biên giới Việt-Nam Trung-Quốc , và 5 năm sau vượt biển qua Hồng Kông , khi vừa mới đến TQ nhắm tình hình không ổn , báo tin về cho bố tôi đừng cho tụi tôi đi tiếp con đường này , và nhờ người ta dẩn em H ( đi cùng anh chị qua TQ ) trở về VN , và đi trong chuyến này ! Vợ chồng anh D ( anh thứ tư ) thì đi trước đó một tháng ( có kể ở đoạn trên ) , vợ chồng của hai người chị ( thứ nhì và thứ bảy ) thì ở bên chồng , nhờ vậy không đi trong chuyến này ! Còn vợ chồng anh T ( anh cả ) thì ở lại trông nhà , nếu có trục trặc thì trở về còn hộ khẩu …và nhà để ở , lúc này chưa được quyền bán nhà , mặc dù là của mình ! ( năm 1978 ) .
Lúc tàu vừa chìm thì sáng hôm sau ở Vũng-Tàu mọi người đều biết , vì đồ đạc , gổ tàu , xác … trôi vào ! Nghe nói có người còn nhặt được Va-Li của bố tôi trong đó có cả con dấu ! hơn nữa mới tiển đưa hôm qua ai cũng biết , cho nên gia đình chú tôi ở đó cho người đi dọ hỏi , và báo tin về Sài-Gòn cho anh T hay , anh cho người đi khắp nơi tìm tông tích gia đình , cùng lúc có một ông đến gặp , cho hay trong gia đình , có một người sống sót là tôi hiện ở Trà Vinh ! ( ông người Hoa có lại thăm hỏi và cho tiền tụi tôi lúc mới lên bờ ) , sau đó anh T nhờ anh WD ( phụ giúp việc , bố tôi xem như người trong nhà ) cùng C mang theo quần áo , đồ ăn cùng tiền đi thăm nuôi tôi ! ( nhờ vậy mà mấy ngày sau có tiền đi chợ , có kể ở đoạn trên ) . Sau khi CA cho biết là sẽ thả tụi tôi , tôi báo tin về nhà , một lần nủa WD được anh T nhờ đi lên đón tôi về .
Không biết do ý kiến của ai ? tối hôm đó trong đồn CA làm một bữa tiệc tiển đưa tụi tôi , nhờ vậy được ăn một bữa hả hê … ( tiền của mấy gia đình đi thăm nuôi đóng góp ) . Sáng hôm sau chúng tôi lần lượt được gia đình đến làm thủ tục bảo lãnh ra trại , đứa đi trước đứa đi sau ! Chúng tôi hẹn nhau tại nhà của bác … đã cứu tụi tôi lúc mới vừa trôi vào bờ ! Rời đồn CA , ra chợ đón xe ôm đi đường ngoằn ngoèo , ổ gà cũng gần một giờ đồng hồ mới tới nơi ! Mọi người vui vẻ hỏi thăm nhau , tôi gặp lại chị L tại đây ! ( vì từ khi trôi vào bờ , chị vào thẳng bệnh viện , còn tụi tôi thì bị giam ) . Nghe bác kể lại : « Hôm đó khoảng hơn nửa đêm , từ xa lắm như có tiếng rên của ai ngoài khơi , lúc đầu không để ý , càng lúc càng gần và to hơn , sai mấy người con ra xem cái gì ? Mấy anh ra xem rồi quay vào bảo là xác người ta trôi vào bờ ! bác nói rõ ràng là tiếng người còn sống vì có nghe tiếng rên , và mấy cha con cùng rủ hàng xóm đốt đèn đi ra xem và cứu … » , sau đó bác lấy từ trong nhà ra trao tận tay từng đứa , cái nhẩn đeo tay , sợi dây vàng đeo cổ và tờ giấy mười Mỹ-Kim của tôi , không thiếu món nào ! Thì ra lúc mới vừa cứu tụi tôi vào đây , thay đồ ướt trước khi đi ngủ , bác cẩn thận cất hộ tụi tôi vì sợ vào trại giam … ( tất cả nhờ giấu trong một túi nhỏ may trong quần đùi ) , và bây giờ lấy ra của ai trả lại cho người đó ! Tụi tôi chẳng ai bảo ai , tất cả không lấy và xin biếu lại bác , bác nhất định từ chối không nhận , dằn co mãi cuối cùng bác cũng phải nhận , vì nếu không có bác , có chắc là tụi tôi còn sống không ? Huống hồ là mấy cái nữ trang này , vì vậy xin bác giữ làm kỷ niệm , gọi là chút quà kỷ niệm nho nhỏ ! chúng tôi ở lại đây ngủ qua đêm , vì phải đợi sáng sớm mới có xe đi ra tỉnh , và từ tỉnh đón xe về xa cảng miền tây , từ đây lấy xích lô về nhà ! Cũng may lúc đầu dự định vượt ngục , đường đi ở đây rắc rối , không có phương tiện giao thông , phải trải qua năm lần bảy lượt đổi xe , không phải giờ nào cũng có , lại trong làng nhỏ mọi người đều biết mặt nhau , vì vậy tụi tôi đi đến đâu ai cũng nhìn , và biết ngay là mấy người sống sót sau khi tàu chìm , trôi từ VT về đây …
Sau vài ngày nghỉ ngơi , ăn uống tẩm bổ lấy lại sức , mọi người bắt đầu đến thăm hỏi , có khi còn hỏi vài điều cần biết để chuẩn bị cho chuyến đi sắp đến của họ ! chẳng hạn như phao loại thổi không khí , chỉ xài được mấy tiếng đồng hồ là xì , tốt nhất là loại gổ có bọc vải , mang vào người , một con dao cá nhân loại bỏ túi rất cần thiết , vỏ chanh hoặc vỏ quýt trị khát rất hay , vì ở dưới biển suốt ngày nội ngâm nước cũng đủ đừ người rồi , và khát nước triền miên ! Ban ngày thì nắng muốn điên lên , nóng khủng khiếp , ban đêm thì lạnh … Khi lên bờ toàn thân đứa nào cũng như rắn , từ trên xuống dưới chổ nào cũng bị lột da . Nói là kinh nghiệm cũng không hẳn , vì mỗi trường hợp một khác , hơn nữa không tin ở số cũng không được , cá nhân tôi ốm yếu , lại bệnh hen suyễn vậy mà lại sống , anh T tôi trước ngày nào cũng thể thao , bơi lội đủ thứ chỉ cầm cự đến ngày thứ hai là ra đi … Và còn bao nhiêu trường hợp khác rất kỳ lạ ! Suốt mấy tuần lể đi đứng lúc nào cũng như người say rượu , nhiều đêm đang nằm ngủ mớ thấy lại cảnh đang trôi , la lối um sùm , anh T ở trên gác nghe chạy xuống hỏi gì vậy ? Cho đến bây giờ mỗi khi đi thuyền là tâm lý vẫn thấy có cái gì ngài ngại ! Còn hình ảnh thì vẫn còn trong đầu mỗi khi nghĩ đến , không bao giờ có thể quên được …
Tôi trở lại VT kỳ này , với nhiều kỷ niệm đau buồn ! cũng bãi cát , hàng cây , quán cóc …tất cả như không có gì thay đổi , nhưng lòng cứ chùn xuống , vừa đi vừa nhìn cảnh vật chung quanh , mới ngày nào còn vui đùa cùng mọi người , giờ đây chỉ còn lại một mình … không cầm được nỗi xúc động , tiếc thương cho những người thân yêu đã mất ! ! !
VT 1502 là tên của chiếc tàu định mệnh ra đi ngày 10/10/1978 , tại cảng Vũng-Tàu , do CA thị xã VT cấp giấy phép , trong chương trình ra đi “bán chính thức” , gồm hơn 400 người . Tôi thuộc nhóm 5 người còn sống sót sau 3 ngày trôi trên biển , từ VT ngang qua biển Ba-Động , và vào được bờ biển của xã Mỹ-Hoà , huyện Cầu-Ngang , tỉnh Trà-Vinh . Tôi cũng là người duy nhất còn sống sót trong gia đình ! Bố tôi , má lớn , 2 người anh , chị dâu , em họ và 2 đứa cháu ( tất cả 8 người ) coi như đã mất trong chuyến đi này ! ( vì tới nay hơn 25 năm không có tin tức ? ) . Sau chuyến đi thất bại này , họ đề nghị cho tôi đi một chuyến khác , nhưng tôi đã nhất định từ chối ! ( xin lấy lại tiền hoặc thế chổ cho người khác cũng không được ) ; Ở lại chờ 3 năm sau đi chính thức bằng máy bay sang Pháp , theo diện đoàn tụ gia đình do bác P tôi bảo lãnh .
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét