Nền tảng WeChat của Trung Quốc vừa là một trang web mạng xã hội, vừa là một hình thức trao đổi tiền tệ, vừa là một ứng dụng hẹn hò và đồng thời cung cấp tin tức.
Nhưng WeChat cũng là một trong những loại vũ khí tối ưu của chính phủ Trung Quốc để kiểm soát xã hội Trung Quốc trên không gian mạng.
Mới đây, tài khoản của phóng viên BBC Stephen McDonell đã bị khóa ra khỏi WeChat (hay còn gọi là Weixin 微信 trong tiếng Trung).
Và để lấy lại tài khoản, anh phải thực hiện một số bước 'xác minh thông tin' rất đáng ngờ.
Lý do McDonell buộc phải lấy lại tài khoản WeChat là vì cuộc sống ở Bắc Kinh sẽ vô cùng khó khăn nếu không có nó. Một lý do khác là nếu không trải qua những bước đó, anh cũng sẽ không thể biết được mức độ kiểm duyệt của chính quyền TQ đến đâu.
Đây là những gì đã xảy ra, theo lời kể của Stephen McDonell.
Tôi đã ở Hồng Kông để đưa tin về buổi thắp nến tưởng niệm 30 năm vụ thảm sát Thiên An Môn vào tháng 6/1989.
Sự kiện này trong lịch sử đã bị xóa sạch các khỏi diễn đàn công khai ở Trung Quốc.
Tất nhiên tôi đã chụp một số hình ảnh khi cả biển người cầm những ngọn nến và hát, và đăng một số tấm hình này lên "khoảnh khắc" WeChat.
Bài đăng không đi kèm một lời bình luận, hay dòng mô tả nào, chỉ có hình ảnh.
Ngay sau đó, những người bạn Trung Quốc bắt đầu hỏi tôi trên WeChat là sự kiện này là gì? Tại sao mọi người lại tụ tập? Nó đang diễn ra ở đâu?
Những câu hỏi như vậy đến từ một số bạn trẻ thuộc giới trí thức cho thấy mức độ hiểu biết về Thiên An Môn 1989 đã gần như biến mất hoàn toàn ở Trung Quốc.
Tôi đã trả lời một vài người trong số họ một cách không rõ ràng và đột nhiên tôi bị khóa khỏi WeChat.
"Thông tin đăng nhập của bạn đã bị từ chối do trường hợp tài khoản ngoại lệ. Hãy thử đăng nhập lại và tiến hành theo hướng dẫn," thông báo trên màn hình.
Khi tôi cố gắng đăng nhập lại, một thông báo mới xuất hiện: "Tài khoản WeChat này bị nghi ngờ lan truyền tin đồn độc hại và tạm thời bị chặn".
Có vẻ như việc đăng ảnh về một sự kiện thực tế đang diễn ra, không đi kèm lời bình luận nào, vẫn có nghĩa là "lan truyền tin đồn độc hại" ở Trung Quốc.
Tôi thử và đăng nhập lại vào ngày hôm sau. Khi đó để đăng nhập, nó yêu cầu tôi phải nhấn "đồng ý và bỏ chặn" với lý do "đã lan truyền tin đồn độc hại".
Tôi bấm vào "đồng ý".
Sau đó nó đến một bước mà tôi chưa hề chuẩn bị tinh thần.
"Yêu cầu quét mặt vì lý do an ninh," thông báo tiếp theo hiện lên.
Tôi được hướng dẫn giơ điện thoại lên, "quay mặt thẳng với camera trước" và nhìn thẳng vào hình ảnh đầu người.
Và sau đó là "Đếm số thật to bằng tiếng Trung Quốc".
Giọng nói của tôi đã bị ứng dụng này thu lại cùng lúc nó quét khuôn mặt tôi.
Sau đó, một dấu lớn màu xanh lá cây xuất hiện: "Đã phê duyệt"
Tôi sẽ để bạn tưởng tượng xem họ có thể làm gì với những dữ liệu sinh trắc học đó của tôi.
Chắc chắn giờ tôi đã ở trong một danh sách các cá nhân đáng ngờ nào đó của chính phủ Trung Quốc.
Ở Trung Quốc hầu như tất cả mọi người đều dùng WeChat. Tôi không biết một người nào không dùng nó. Được phát triển bởi gã khổng lồ công nghệ Tencent, đây là một ứng dụng đáng kinh ngạc.
Nó tiện lợi. Nó hiệu quả. Nó thú vị. Nó đã đi trước tất cả những đối thủ khác và nó đã len vào mọi góc cạnh của cuộc sống.
Và nó có thể giúp cho Đảng Cộng sản hiểu rõ về cuộc sống của gần như tất cả mọi người ở đất nước này, cả công dân Trung Quốc lẫn người nước ngoài.
Việc thu thập hình ảnh khuôn mặt và giọng nói của tất cả những người dám đề cập đến lễ kỷ niệm đàn áp Thiên An Môn trong những ngày gần đây sẽ vô cùng hữu ích cho những ai muốn theo dõi những người họ cho là có thể gây rắc rối.
Khi tôi kể lại toàn bộ sự việc này trên Twitter, những người khác đã hỏi: Tại sao anh phải chấp nhận bị 'Big Brother' can thiệp quá sâu vào sự riêng tư của anh như vậy?
Họ có lẽ chưa bao giờ phải sống ở Trung Quốc.
Thật khó để tưởng tượng một cuộc sống ở đây mà không có WeChat.
Khi bạn gặp ai đó trong bối cảnh công việc, họ sẽ không đưa cho bạn danh thiếp nữa, họ chia sẻ tài khoản WeChat của họ.
Những thông tin như đội bóng đá bạn theo dõi, WeChat; thông báo của trường con bạn, WeChat; hẹn hò, WeChat; vé xem phim, WeChat; theo dõi tin tức, WeChat; địa điểm nhà hàng, WeChat; trả tiền cho tất cả mọi thứ, từ một tô mì, quần áo đến ăn nhà hàng.... tất cả đều WeChat.
Mọi người sẽ không thể nói chuyện với bạn bè hoặc gia đình của họ mà không có nó.
Vì vậy, những người kiểm duyệt có thể khóa bạn khỏi Wechat nắm quyền lực thực sự đối với bạn.
Ứng dụng mạng xã hội này được các cơ quan tình báo phương Tây cho là kém an toàn nhất trên thế giới.
Nếu bạn muốn có một cuộc sống bình thường ở Trung Quốc, tốt nhất bạn không nên nói bất cứ điều gì gây tranh cãi về Đảng Cộng sản và đặc biệt là về người lãnh đạo của nó, Tập Cận Bình.
Đây là Tàu Cộng năm 2019.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét