Đức Thầy Huỳnh Phú Sổ

Trong tuần này, tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo trong và ngoài nước đều có lễ tưởng niệm Ngày Đức Huỳnh Giáo Chủ Vắng Mặt.

Phật Giáo Hòa Hảo là một tôn giáo mới lập trong thế kỷ 20, xuất phát từ truyền thống Phật Giáo Bắc Tông, kết hợp lòng yêu nước thiết tha của người dân Nam Bộ, và khai sáng bởi Đức Huỳnh Giáo chủ, người có tên khai sanh là Huỳnh Phú Sổ.

Chính vì kết hợp Phật Giáo với lòng yêu nước thiết tha đó, tôn giáo mới này, cùng với sức mạnh huyền bí của Đức Huỳnh Giáo chủ, đã phát triển nhanh chóng, làm cho guồng máy cai trị của Pháp lo sợ, và làm cho Đảng CSVN cũng e dè là sau cuộc kháng Pháp, chính PGHH sẽ trở thành một thế lực dân tộc trong cuộc tranh quyền với thế lực quốc tế cộng sản mà CSVN đang đại diện cho công cuộc quốc tế đại đồng.

Tự điển Wikipedia kể rằng Đức Huỳnh Giáo chủ sinh ngày 15 tháng 1 năm 1920, nhằm ngày 25 tháng 11 năm Kỷ Mùi tại làng Hoà Hảo, quận Tân Châu, tỉnh Châu Đốc, (nay thuộc huyện Phú Tân, tỉnh An Giang); con của ông Hương Cả (người đứng đầu trong làng) Huỳnh Công Bộ và bà Lê Thị Nhậm.

Trong một lần lên núi Sam (thuộc Bảy Núi, An Giang), tiếp xúc với phái Phật giáo Bửu Sơn Kỳ Hương, ngài được trị bệnh tốt và luyện chí tu hành. Năm 1937, Huỳnh Phú Sổ về làng chữa bệnh cho dân, và viết sám giảng Khuyên người đời tu niệm (1939).

Từ thuở bé, ngài đã có căn tính của một người tu hành, không thích đàn hát, cười dỡn như các bạn cùng trang lứa, lúc nào cũng trầm tư, mặc tỉnh, thích ở nơi thanh vắng, yên tỉnh.

Ngày 18 tháng năm năm Kỷ Mão, tức ngày 4/7 năm 1939, ngài tuyên bố khai lập đạo Phật giáo Hòa Hảo, khi ấy ngài chỉ mới 19 tuổi.

Ngày 18 tháng 5 năm Kỷ Mão (4 tháng 7 năm 1939), ngài đứng ra cử hành lễ "đền linh Khứu Sơn trung thọ mạng" khai đạo, lấy tên là Phật giáo Hòa Hảo, đó vừa là tên quê hương ông vừa có ý nghĩa là "hiếu hòa" và "giao hảo", lại mang một hàm nghĩa là đạo Phật ở làng Hòa Hảo. Từ đó Đức Huỳnh Phú Sổ đi chữa bệnh, tiên tri, thuyết pháp và sáng tác thơ văn, kệ giảng. Văn chương của ngài bình dân nên dễ đi vào lòng người. Chỉ trong một thời gian ngắn số tín đồ và ảnh hưởng của Huỳnh Phú Sổ càng ngày càng gia tăng và trở thành một phong trào tín ngưỡng mạnh mẽ khiến Thực dân Pháp lo ngại.

Ngày 18 tháng 8 năm 1940, họ đưa ngài đi quản thúc tại Sa Đéc.

Ngày 23 tháng 5 năm 1940, chuyển ngàig sang quản thúc ở làng Nhơn Nghĩa, tỉnh Cần Thơ nhưng cả hai nơi này đều được đông đảo quần chúng đến xin nghe thuyết pháp và quy y Phật giáo Hòa Hảo.

Vì vậy ngày 28 tháng 7 năm 1940, nhà cầm quyền Pháp đưa Đức Huỳnh Phú Sổ vào bệnh viện Cần Thơ và sau đó chuyển lên nhà thương điên Chợ Quán tại Sài Gòn.

Tháng 6 năm 1941, Đức Huỳnh Phú Sổ bị đưa đi quản thúc ở Bạc Liêu. Tại đây không được phép trị bệnh và thuyết pháp.

Tháng 10 năm 1942, trước tin tức người Pháp sẽ đưa Đức Huỳnh Phú Sổ đi đày ở Ai Lao (Lào), các tín đồ Phật giáo Hòa Hảo và hiến binh Nhật đã giải cứu, đem về Sài Gòn.

Từ tháng 6 đến tháng 8 năm 1945, Đức Huỳnh Phú Sổ đi thuyết pháp và khuyến nông tại 107 địa điểm ở các tỉnh miền Tây Nam Bộ.

Ngày 14 tháng 8 năm 1945, Đức Huỳnh Phú Sổ cùng Hồ Văn Ngà, Trần Văn Ân, Nguyễn Văn Sâm, Trần Văn Thạch...đã thành công liên kết tất cả đảng phái và thành lập Mặt trận Quốc gia Thống nhất. Một ngày sau, Nhật tuyên bố đầu hàng vô điều kiện. Ngày 21 tháng 8 năm 1945 Mặt Trận Quốc gia Thống Nhất tổ chức một cuộc biểu tình vĩ đại với trên 200.000 người tham dự, nhưng những người lãnh đạo đã không tuyên bố Việt Nam độc lập và cũng không cướp chính quyền..

Một ngày sau, ngày 22/8/1945 Việt Minh cướp chính quyền tại Hà Nội sau một cuộc biểu tình trước nhà hát lớn Hà Nội, cuộc biểu tình này không do Việt Minh đứng tổ chức, họ chỉ xuất hiện vào phút cuối, căng một số biểu ngữ và hướng cuộc biểu tình tiến chiếm dinh Khâm Sai. Chỉ một ngày sau, ngày 23/8/1945 vua Bảo đại tuyên bố thoái vị và trao quyền lãnh đạo cho Việt Minh. Ngày 24/8/1945 Tổng Bộ Việt Minh phái vào Nam Hoàng Quốc Việt (tức Hà Bá Cang) và Cao Hồng Lãnh. Lúc bấy giờ, ảnh hưởng Việt Minh, cũng như ảnh hưởng của đảng Cộng sản đông Dương, hầu như không có gì đáng kể tại miền Nam. Ngày 25/8/1945 vua Bảo Đại trao quyền và trao ấn, kiếm của Nhà Nguyễn cho đại diện Việt Minh là Trần Huy Liệu.

Ngày 25 tháng 8 năm 1945, Việt Minh tổ chức biểu tình và cướp chính quyền tại Sài Gòn.

Ngày 8 tháng 9 năm 1945, Phật giáo Hòa Hảo biểu tình tại Cần Thơ.

Ngày 9 tháng 9 năm 1945, Việt Minh cho Quốc gia Tự vệ Cuộc bao vây trụ sở Phật giáo Hòa Hảo ở số 8 đường Sohier, Sài Gòn để bắt Đức Huỳnh Phú Sổ nhưng ngài trốn thoát.

Ngày 7 tháng 10 năm 1945, những người Phật giáo Hòa Hảo cầm đầu biểu tình như Huỳnh Thạnh Mậu (em ruột Huỳnh Phú Sổ),Trần Ngọc Hoành (con ông Trần Văn Soái - tức Năm Lửa), Nguyễn Xuân Thiếp (tức nhà thơ Việt Châu - Anh chú bác với học giả Nguyễn Hiến Lê) bị cho là âm mưu cướp chính quyền và đưa ra xử tử hình tại sân vận động Cần Thơ.

Ngày 26 tháng 10 năm 1945, Pháp tái chiếm Cần Thơ. Tín đồ Hòa Hảo lùng bắt Việt Minh.

Sau tạm ước Ngày 6 tháng 3 năm 1946 giữa Pháp và Việt Minh. Việt Minh cải thiện quan hệ với Hòa Hảo. Đức Huỳnh Phú Sổ tham gia Ủy ban Hành chánh Kháng chiến Nam Bộ (do Việt Minh lãnh đạo) với chức vụ Ủy viên Đặc biệt.

Ngày 21 tháng 9 năm 1946, Đức Huỳnh Phú Sổ và một số trí thức khuynh hướng dân tộc, dân chủ thành lập Việt Nam Dân chủ Xã hội Đảng, gọi tắt là Dân Xã đảng.

Ngày 17 tháng 2 năm 1947, đại diện của Đức Huỳnh Phú Sổ là Nguyễn Bảo Toàn cùng với lãnh tụ các đảng quốc gia khác như: Nguyễn Hải Thần (Việt Nam Cách mạng Đồng minh Hội), Nguyễn Tường Tam (Việt Nam Quốc dân đảng) thành lập Mặt trận Thống nhất Quốc gia Liên hiệp với mục đích hậu thuẫn Bảo Đại đàm phán với Pháp thành lập Quốc gia Việt Nam.

Ngày 16 tháng 4 năm 1947, Đức Huỳnh Phú Sổ đột ngột mất tích khi đến Tân Phú, Đồng Tháp Mười để hòa giải sự xung đột giữa Việt Minh và Phật giáo Hòa Hảo.

Đó là theo tự điển Wikipedia.

Theo tài liệu chính thức của Phật Giáo Hòa Hảo (http://hoahao.org/p4538a3953/vai-net-ve-duc-huynh-giao-chu) trong bài “Vài Nét Về Đức Huỳnh Giáo Chủ” ghi nhận về những ngày trước khi ngài vắng mặt:

“...Đầu năm 1947, các tín đồ Phật giáo Hòa Hảo ở miền Tây chống lại chủ trương độc đoán của các Ủy ban Việt minh vì họ áp dụng chính sách độc tài trong sự tổ chức và cai trị quần chúng. Muốn tránh cuộc cốt nhục tương tàn, Đức Huỳnh Giáo Chủ về miền Tây Nam Việt với hảo ý trấn tĩnh lòng phẫn nộ của tín đồ P. G. H. H. và để giảng hòa hầu đoàn kết chống thực dân cho hiệu lực. Nhưng ngày 16 4 47, Uy ban Hành chánh Việt minh âm mưu bắt Ngài tại Đốc Vàng (vùng Đồng Tháp).

Từ đó không ai rõ tin tức chi về Đức Huỳnh Giáo Chủ, nhưng toàn thể tín đồ của Ngài không ai tin rằng Việt cộng có thể làm hại Ngài được. Và muôn người như một, đang mong đợi một ngày về trong sứ mạng vinh quang nhất của Ngài...”(ngưng trích)

Phật Giáo Hòa Hảo đã trở thành một truyền thông tuyệt vời của hồn thiêng sông núi vậy.