Giáo dân kêu nài Vatican phục chức Giám mục Ngô Quang Kiệt

Mới đây cộng đồng Công giáo Việt Nam hải ngoại đã gửi một thỉnh nguyện thư lên tòa thánh Vatican thông qua Tổng giám mục Leopoldo Girelli xin xem xét lại trường hợp Giám mục Ngô Quang Kiệt. Bức thư khẩn thiết trình bày sự sáng suốt cũng như uy tín và năng lực của Giám mục Kiệt sẽ giúp cho Giáo hội Công giáo Việt Nam trở nên vững vàng hơn trong tình hình Vatican và Việt Nam đang tiến dần tới nhau. Mặc Lâm phỏng vấn linh mục Lê Ngọc Thanh, đặc trách truyền thông của Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn để biết thêm lề luật của Vatican trong vấn đề này.

Mục đích của giáo dân

Mặc Lâm: Thưa Linh mục, qua việc cộng đồng công giáo Việt Nam hải ngoại gửi thỉnh nguyện thư xin xem xét lại trường hợp của Đức Giám mục Ngô Quang Kiệt, dưới quan điểm của giáo quyền thì trường hợp hiếm có này được nhìn nhận như thế nào?

Linh mục Lê Ngọc Thanh: Tôi thấy rằng việc này trước tiên mình phải hiểu cho đúng. Đây không phải là một thỉnh nguyện thư xin Đức Giáo hoàng bổ nhiệm Tổng giám mục Giu se Ngô Quang Kiệt trở lại làm Tổng giám mục Hà Nội mà ở đây nội dung bức thư đặt vấn đề rất rõ: đây là cơ hội thuận tiện để xin Đức Giáo hoàng xem xét lại trường hợp của Đức tổng Kiệt bởi vì theo bức thư thì ở thời điểm lúc đó có thể có những thông tin khiến Tòa thánh không nắm rõ tình hình Việt Nam và cũng có thể do nhiều áp lực của đôi bên đẩy tới việc kết luận rất nhanh về việc đức tổng Kiệt về lý do sức khỏe cần phải rời trách nhiệm.

Nhưng trong thực tế chúng ta thấy sau đó đức tổng Kiệt phục hồi sức khỏe rất nhanh và hầu như không có vấn đề gì nghiêm trọng. Do vậy tôi nghĩ rằng trước tiên mục tiêu của bức thư là muốn Tòa thánh đặc biệt là Đức Giáo hoàng xem xét lại vấn đề đó chứ không nhằm mục đích xin bổ nhiệm lại Tòa Giám mục Hà Nội, vì đây không phải là mục tiêu.

Điều thứ hai quả thực như anh nói, đây là lần đầu tiên giáo dân chính thức có một văn kiện gửi đến Tòa thánh mang tính cách cộng đồng. Trước đây thì cũng có nhiều giáo dân với tính cách cá nhân hay từng nhóm nhỏ độ vài chục người cũng từng có những văn thư như vậy gửi đến Tòa thánh nhưng với số lượng lớn hàng ngàn người thì đây là lần đầu tiên. Ở đây đánh dấu như là một sự trưởng thành của giáo dân và rất đáng khích lệ bởi vì Đức Giáo hoàng cũng rất cần nghe tiếng nói của giáo dân để Ngài có thể hiểu được tâm hồn mà Chúa đang muốn hướng dẫn qua Ngài như thế nào đối với cộng đồng giáo dân Việt Nam. Tôi rất ủng hộ việc này.

Mặc Lâm: Bức thư không nhắc tới nguyện vọng cũng như tâm tình của Giám mục Ngô Quang Kiệt vì vậy liệu những thỉnh nguyện này có đi ngược lại ý muốn vâng lời của Ngài hay không?

Linh mục Lê Ngọc Thanh: Tôi thấy như thế này, thật ra vấn đề nhân sự bình thường khi anh thấy người nào có vấn đề oan sai thì anh được quyền chủ động thưa gửi lên cấp thẩm quyền mà không nhất thiết được người đó đồng ý hay không, đó là điểm thứ nhất. Điểm thứ hai về thực tế mà mọi người thấy năng lực của Tổng Kiệt hiện nay còn đang rất dồi dào và về tuổi cũng còn trẻ cùng những gì Ngài làm được từ khi về Nho Quang, Ninh Bình đã đóng góp rất nhiều cho các cá nhân. Giáo dân viếng thăm Ngài và nhiều người đều nói như vậy.

Vấn đề Ngài muốn hay không thì thật ra đây là vấn đề tôi nghĩ rằng khi Ngài đã chọn lựa đi theo Chúa rồi thì khi Tòa thánh quyết định thì Ngài sẽ đón nhận những lời mời gọi trong hoàn cảnh đặc biệt của Giáo hội Việt Nam. Còn bây giờ hỏi Ngài rằng có muốn hay không thì thật ra câu đó không thể trả lời được vì người đã hiến thân cho Chúa trong sứ vụ tông đồ theo sứ mạng hội thánh giao phó. Trong thời gian qua đặc biệt vào khoảng năm 2010 thì lúc đó Ngài đang thực sự căng thẳng thì lúc đó vấn đề bệnh tật thì có còn bây giờ tôi nghĩ rằng khi Tòa thánh bàn thảo với Ngài thì Ngài sẽ có những câu trả lời thích đáng cho Tòa thánh.

Tòa thánh sẽ làm gì

Mặc Lâm: Quyết định cho phép Giám mục Ngô Quang Kiệt về nghỉ dưỡng được sự chuẩn thuận của Giáo Hoàng Benedicto 16, nếu bức thư được xem xét lại qua Đức Giáo hoàng đương nhiệm liệu có mâu thuẫn gì với luật lệ của hội thánh hay không?

Linh mục Lê Ngọc Thanh: Việc Đức Giáo hoàng Benedicto 16 để cho Đức tổng Kiệt về là do chính Đức tổng Kiệt xin nghỉ hưu do vấn đề sức khỏe chứ không phải do kỷ luật mà Tòa thánh quyết định cho Đức tổng Kiệt về. Giáo hội Việt Nam trước đây sau năm 75 thì đã có một trường hợp đó là trường hợp của Đức Tổng giám mục Phao Lô Nguyễn Như Thể lúc đó cũng có một chút vấn đề nên Ngài nghỉ. Tới năm 1993 thì Đức Giáo hoàng John Phao Lô II thì Ngài làm việc lại, về làm Tổng Giám mục Huế. Đây là tiền lệ rồi nên không có vấn đề gì. Điều cần lưu ý khi Đức Giáo hoàng Benedicto 16 quyết định cho Đức tổng Kiệt nghỉ thì đó chỉ theo đơn xin của Đức tổng Kiệt chứ không phải do Tòa thánh thấy Đức tổng Kiệt thiếu năng lực hay bị kỷ luật nào đó cần phải sa thải

Mặc Lâm: Nếu có sự phản hồi của Tòa thánh thì ai là người đại diện để nhận quyết định đối với bức thư này?

Linh mục Lê Ngọc Thanh: Tòa thánh có nhiều cách để trao đổi và bình thường nếu Tòa thánh muốn trao đổi riêng với Đức tổng Kiệt thì sẽ có người mang thư hoặc Đức tổng Kiệt có thể nói chuyện điện thoại trực tiếp. . .đó là những cách mà Tòa thánh có thể mang thông tin trực tiếp tới người nào đó mà Tòa thánh muốn mà không cần bất cứ một cơ cấu nào khác.

Mặc Lâm: Xin cám ơn Linh mục.