Ngoại trưởng Mỹ Pompeo đến Việt Nam và Will Anh Nguyễn- Tác giả John Boudreau

 

Ngoại trưởng Mike Pompeo đến sân bay Haneda ở Tokyo vào ngày 7 tháng 7 năm 2018. Nguồn ảnh: Andrew Harnik / AFP

William Nguyen, người Mỹ gốc Houston, đã bị bắt giữ ngày 10 tháng Sáu trong một cuộc biểu tình ở Thành phố Hồ Chí Minh chống lại các đặc khu kinh tế mà dân chúng tin rằng sẽ dẫn đến việc người Trung Quốc bao vây và đạo luật về an ninh mạng sẽ xâm phạm quyền tự do của người dùng Internet. Trong một video công an phát đi trên truyền hình nhà nước vào tháng trước, Nguyễn nhận rằng ông đã vi phạm luật pháp Việt Nam và tỏ ra “hối hận” vì đã làm gián đoạn giao thông và hứa sẽ không tham gia vào các hoạt động chống chính phủ.

 

Hôm thứ Sáu, bộ Ngoại giao Việt Nam đã không trả lời yêu cầu cho biết nhận định.

 

Vũ khí hạch tâm của Bắc Hàn, phô trương cơ bắp quân sự trong khu vực của Trung Quốc để dằn mặt và với mối quan hệ Mỹ-Việt Nam gần gũi hơn là những đề tài sẽ được thảo luận giữa Pompeo và giới lãnh lãnh đạo cộng sản Việt Nam gồm Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Nhưng áp lực chính trị từ giới lập pháp ở Hoa Kỳ yêu cầu thả ông ta có thể khiến Pompeo phải đặt vấn đền ông William Nguyễn đang bị giam giữ. Carlyle Thayer, một giáo sư danh dự tại Học viện Quốc phòng Úc tại Canberra nói,

“Nó không phải là một vấn đề hàng đầu của Pompeo. Nhưng cộng đồng người Mỹ gốc Việt có bạn trong Quốc hội. Và Bộ Ngoại giao dường như đang đặt các loại vấn đề loại này nhiều hơn so với thời của Rex Tillerson.”

Các cuộc biểu tình gần đây làm nổi bật sự sôi nổi chính trị ở Việt Nam, mặc dù có một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới. Bên cạnh sự lo ngại đã có từ lâu về ảnh hưởng của Trung Quốc, người biểu tình cũng lo ngại về việc những công ty như Facebook, và Alphabet Inc. của Google có thể phải lưu trữ dữ liệu tại Việt Nam.

 

Ông William Nguyễn bị buộc tội kêu gọi người biểu tình trèo qua rào cản khi đứng trên xe cảnh sát vào ngày 10 tháng 6, một ngày sau khi đến Việt Nam với tư cách một khách du lịch. Một đoạn video về vụ bắt giữ ông ta cho thấy ông Nguyễn chảy máu đầu bị kéo đi và bị đánh đập. Ông Nguyễn bị chính quền địa phương cáo buộc đã tham gia làm rối loạn công cộng.

 

Các quan chức lãnh sự Hoa Kỳ đã gặp Nguyễn, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Heather Nauert phát biểu trong một cuộc họp báo vào tháng Sáu. “Chúng tôi quan ngại sâu sắc vì hình ảnh video cho thấy ông Nguyễn bị thương, và việc cách ông bị đối xử khi vừa bị bắt giữ. Chúng tôi đã cho chính quyền Việt Nam biết những quan tâm này.”

 

Em của ông, Victoria Nguyễn, cho biết William Nguyễn là một sinh viên tại Đại học Quốc gia Tân Gia Ba tại trường Chính sách Công Lý Quang tại Singapore và sẽ nhận bằng thạc sĩ vào ngày 14 tháng 7. Bà nói, “Tôi chỉ có thể hy vọng Ngoại trưởng Pompeo giúp cho William có thể đi nhận bằng cấp của mình.”

 

Giáo sư Thayer nói, giới lãnh đạo Việt Nam, đang cố gắng để tăng cường quan hệ kinh tế với Hoa Kỳ vì lo ngại một cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu, sẽ rất có thể sẵn sàng trả tự do cho ông William Nguyễn. Thayer nói,

“Có được lời thú nhận trên truyền hình [của William Nguyễn] đã cho chính quyền Việt Nam cả ‘cân thịt’ – không phải tổn công sức.”