Hè về! Bài hát của Hùng Lân nhắc tôi mùa hè đã đến. Hè Houston, trời nóng như đổ lửa thiếu những hàng cây Phượng vỹ hai bên đường như Sàigòn mùa hè, tôi rời thành phố máy lạnh lên thủ đô Hoa Thịnh Đốn nơi có những hàng cây xanh hai bên xa lộ và những cánh rừng với thời tiết mát mẻ. Hoa Thịnh Đốn với cánh rừng đằng sau nhà anh Nguyễn Mạnh Hùng, cánh rừng quyến rũ, mỗi lần nhìn thấy là chân tôi phải bước vào rừng sau khi ngồi bên tách café buổi sáng với quyển sách. Hoa Thịnh Đốn với những người “bạn già” thân, cụ đại sứ Bùi Diễm 96 tuổi vẫn còn tráng kiện, các “cụ” giáo sư Nguyễn Mạnh Hùng, BS Nguyễn Tường Giang lứa tuổi 80 hoạt động như 50 tuổi, với Toàn chủ quán phở ở trung tâm Eden đang nằm nhìn cuộc đời đi qua. Một Hoa Thịnh Đốn với họa sĩ Đinh Cường đã rời cuộc đời hai năm trước nhưng tình bạn vẫn để lại trong tuyển tập “Truyện tình” với tranh Đinh Cường, thơ Nguyễn Tường Giang, truyện dịch của Nguyễn Mạnh Hùng.
Chuyến xe lửa đưa tôi lên Nữu Ước. Đã lâu lắm tôi mới đi xe lửa, bước lên xe nhớ lại những chuyến xe đã đi qua với lòng háo hức khác với BS Sigmund, Freud, cha đẻ nghành phân tâm học, mỗi lần đón xe lửa là ông bị “cơn lo lắng” Reiseangst, sợ trễ xe lửa ông luôn luôn đến trạm sớm hai giờ và khi xe đến ông lên cơn lo lắng, khó thở, hồi hộp, tim đập nhanh!
Trở về Hoa Thịnh Đốn, ngày 22/6/18 tôi và GS Nguyễn Mạnh Hùng đến CSIS dự buổi ra mắt sách của ký giả đài BBC Humphrey Hawksley “Asian Waters” tạm dịch “Đường Biển Á Châu”. Cơ quan CSIS là trung tâm chiến lược và nghiên cứu quốc tế với những cố vấn nổi tiếng như TS Henry Kissinger. GS Nguyễn Mạnh Hùng đã có nhiều bài viết về Biển Đông, năm 2011 trong hội thảo về Biển Đông ở Hà Nội, GS Hùng dạy khoa chính trị học đại học George Mason, đã làm đại biểu Trung Quốc giận dữ qua bài phát biểu của ông.
Cuốn sách nghiên cứu của H. Hawksley dày 302 trang là cuốn sách đầy đủ tài liệu lịch sử về Thái Bình Dương và vùng Biển Đông đang dậy sóng. Chuyên về Đông Nam Á, Hawksley có cặp mắt trung thực của một quan sát viên.
Đường biển luôn đóng vai trò trong lịch sử thế giới từ giao thương đến quân sự trong nhiều thế kỷ. Đại Dương chiếm 60% diện tích quả đất, giống như cơ thể con người, nuôi dưỡng nhân loại qua tài nguyên trong và dưới lòng đại dương. Thế kỷ 17, Đế quốc Anh đã biết vai trò của đường biển qua lời dạy của Sir Water Raleigh năm 1614: “quốc gia nào kiểm soát đường biển quốc gia đó sẽ kiểm soát và làm chủ thế giới”.
H. Hawskley đã nhìn Thái Bình Dương và Á Châu trong một bình diện rộng lớn. Người Việt hay tự ví Việt Nam như một cô gái đẹp nên bị các cường quốc dòm ngó trong khi Hawksley nhìn từ trên không xuống ví “Á Châu như một đĩa thức ăn với nhiều món ngon”. Thế kỷ thứ 19, Âu Châu nhìn xuống. Thế kỷ 20 đến Nhật, sau đó thời chiến tranh lạnh là Hoa Kỳ và Sô Viết cuối cùng chỉ còn Hoa Kỳ. Qua thế kỷ 21 Trung Quốc đến bàn tiệc với cung cách khác: “ngồi đầu bàn tiệc với đặc tính Trung Quốc”. Hoa Kỳ có chủ đích rõ ràng, nhanh, vào bàn tiệc cắt thịt bò với dao và nĩa. Trung Quốc đủng đỉnh lựa món với đôi đũa. Trong hai người chủ tọa buổi tiệc đến lúc phải có một người rời bàn tiệc”
Đường biển Á Châu là nơi tranh chấp với hàng hóa thương mại trao đổi hơn hàng ngàn tỷ Mỹ Kim, thuyền chở dầu từ Trung Đông qua Ấn Độ Dương và Nam Hải. Biển Đông đổi tên tùy vai trò quốc gia có khi là Đông Hải, có khi là Nam Hải nơi chiến hạm Hoa Kỳ và Trung Quốc qua lại gần kề. Đường biển Á Châu là nơi đụng độ, các chính quyền vùng này không ai đồng ý ai làm chủ đảo hay đường biển. Trung Quốc cảnh cáo Nhật. Việt Nam, thách đố Trung Quốc, Mã Lai, Phi Luật Tân, Đài Loan về chủ quyền các đảo với dầu nằm dưới các đá san hô. Bắc Kinh chơi trội bằng cách xây dựng căn cứ quân sự trên các đảo vùng Nam Hải. Không quốc gia nào đồng ý với lịch sử và các bản đồ.
Chính sách quân sự mạnh đi theo nền kinh tế mạnh, oái ăm của lịch sử là sau 1975, TQ đã mạnh là nhờ chính sách kinh tế và chính trị của Hoa Kỳ, chính sách của Nixon và Kissinger thời chiến tranh Việt Nam. Trong 5000 năm lịch sử Trung Quốc, “con trời” vẫn giữ một thái độ không đổi, khi suy yếu như vào thế kỷ 19 bị Ngũ Quốc chia cắt “con rồng Trung Quốc” hèn, nằm ngủ, khi mạnh “Bá quyền” nổi dậy xâm lăng các nước láng giềng. Cuối thế kỷ 20, chính sách “một vòng đai, một con đường” trên đất và dưới Biển Đông với 500 học viện Khổng Tử khắp thế giới là vũ khí xâm lăng của Cộng Sản Trung Quốc.
Nam Hải, Nam Thái Bình Dương, Đông Hải nay lại đổi tên Ấn Độ-Thái Bình Dương qua chính sách của T.T. Trump vào ngày 21/8/2017. Ấn Độ hợp tác chính về kinh tế và an ninh với Hoa Kỳ để chống lại sự bành trướng của TQ.
Chương đầu cuốn sách bắt đầu với câu chuyện của Jurrich Oson ngư phủ tàu đánh cá Phi Luật Tân. Tháng 2 năm 2014, đang đánh cá vùng biển Bajo de Masinloc, thuyền anh bị trực thăng tuần tiểu của TQ tấn công bằng súng đại bác phun nước, thuyền chìm, anh suýt chết phải bỏ nghề đánh cá. “Nếu Mỹ ủng hộ chúng ta nên đánh nhau với TQ” nhưng Hoa Kỳ không đến cứu và chiến tranh không xảy ra. Cũng giống như ở VN. “bọn TQ đã cướp lợi tức và thực phẩm của chúng tôi, có khi tôi muốn tự sát”. Theo luật quốc tế, tàu TQ không được đến gần các đảo San Hô gần Phi Luật Tân nhưng năm 2012 tuần dương hạm TQ đã đến và sau đó là các chương trình xây cất trên các đảo Johnson, Mischief và Thomas các tên được đặt từ thời thuộc địa. “Từ 2013 đến 2018, Âu châu yếu hơn vì Anh rời khối Âu Châu, đồng minh của Hoa Kỳ (Nhật, Phi, Nam Hàn, Đài loan và Thái Lan) không đoàn kết. T. T. Obama tin vào sự hợp tác của TQ vì vậy chương trình xây dựng các căn cứ quân sự trên các đảo của TQ thành công dù quân đội Hoa Kỳ có thể dẹp tan trong vòng một giờ”. Ngũ Giác Đài đứng nhìn trong 10 năm. Năm 2013, một năm sau tranh chấp các quần đảo San Hô, Tập Cận Bình loan báo “một vòng đai, một con đườnng” đi khắp thế giới từ Á sang Âu thực tế là chương trình bành trướng bá quyền TQ khác với chương trình hậu chiến Marshall của Hoa Kỳ, các quốc gia được giúp suốt đời không trả được, tài sản sẽ bị TQ tịch thu. Miến Điện đã đuổi TQ. Bốn năm sau, Tập Cận Bình cầm đầu hội nghị 29 quốc gia trong đó có các lãnh tụ độc tài như Putin (Nga) Erdogan (Thổ) đối đầu với giá trị dân chủ Tây Phương. H. Hawksley nhắc lại các chiến thuật cổ truyền của TQ từ thế kỷ XI trước Tây lịch như Thái Công trong sách “Sáu bí mật về chiến thuật” với cách thưởng phạt như “cà rốt và cây gậy” của Nixon hay Binh thư Tôn Tử thế kỷ thứ 5 trước TL “nghệ thuật chiến tranh cao là chinh phục kẻ thù mà không dùng đến quân sự.” Năm 2016, T. T. Phi Luật Tân Duterte đã yêu cầu Hoa Kỳ giúp nhưng được trả lời là Hoa Kỳ sẽ không tham dự cuộc chiến trên vùng đánh cá. TQ tăng gia sức ép, xây thêm các căn cứ quân sự, cuối cùng Duterte ngã về với TCB sau khi T. T. Trump lên cầm quyền.
Tập Cận Bình không bao giờ quên cái nhục sau chiến tranh Nha Phiến với Anh năm 1839-42 và không bao giờ tha thứ Nhật xâm lăng vào thập niên 1930 với cuộc tàn sát Nam Kinh. Chính quyền CSTQ luôn luôn nhắc nhở dân mối thù Nhật để dân TQ quên sự tàn bạo của CSTQ trong hơn 70 năm.
Ý tưởng bất ngờ và lý thú trong sách của H. Hawksley là TQ xây “Bức đại thành trên biển”. Chương trình xây cất các căn cứ quân sự trên Nam Hải là kết quả của chương trình từ thế kỷ thứ 7 trước TL, giai đoạn đầu là xây Vạn Lý Trường Thành. Dưới mắt chính quyền TQ đây là chính sách bảo vệ chứ không phải là xâm lăng. Trong buổi ra mắt sách, Hawksley đã kể lại buổi đàm thoại với một viên chức TQ. Ông này đã bực bội nói: “TQ không bao giờ xâm lăng” Trong sách Ruan Zongze. “TQ bảo vệ quyền lợi của mình không giống như Hoa Kỳ gây chiến tranh khắp nơi trên thế giới”. Ngụy biện của kẻ mạnh!
Trong nhiều thế kỷ TQ đã thất bại trong việc phòng thủ phía Nam và Đông Hải, bị đánh thức vào tháng 11 năm 1839 khi Anh đổ bộ lên gần Quảng Châu. Trong 110 năm TQ chịu nhục cho đến khi Mao Trạch Đông nắm chính quyền năm 1949. Giáo sư sử Milton Nong Ye: “chúng tôi học bài học bất công của trật tự thế giới” so sánh trận chiến Á phiện với sự nhân nhượng của TQ khi mới vào WTO năm 2001. 15 năm sau TQ cảm thấy bị các nước Tây Phương ép, bị loại ra khỏi TPP (chương trình đã bị Trump rút ra) “TQ đã bị xâm lăng nhiều lần, cách tốt nhất là xây đại thành trên biển bằng đai thuyền và các hải đảo mạnh”. Các nước ĐNÁ dễ bị tấn công nhất vì họ không thể đương đầu với TQ bằng quân sự và cần TQ về mặt thương mại. Với chính sách thay đổi như chong chóng của T. T. Trump (ngày 2/12/16 gọi chúc mừng T.T. Đài Loan trái với thủ tục ngoại giao, cuối năm 2017 qua thăm Á Châu khen TCB một con người đặc biệt” (giống như khen Kim Chánh Ân) vì vậy các nước ĐNÁ và Á Châu phải luôn luôn cập nhật hóa chương trình quốc phòng! Chính sách của TQ và HK lúc này có một kết quả ngược cho VN và các nước ĐNÁ như cựu thủ tướng Lý Quang Diệu Tân Gia Ba đã tiên đoán. “Chỉ có vài trường hợp ngoại lệ còn Dân chủ đã không đem lại một chính quyền tốt cho các nước đang phát triển”.
Chương 8 viết về VN là chương đáng đọc. Với tấm hình ngư dân Võ Văn Giàu bị bọn lính TQ đánh bằng vồ vào mặt người Việt không thể nào quên thân phận dân nước nhược tiểu với chính quyền cộng sản “mạnh tay với dân, hèn yếu với kẻ thù”. H. Hawksley đã nhắc lại trận Hoàng Sa năm 1974 của Hải Quân VNCH (TT Nguyễn Văn Thiệu đã nói một câu để đời “không nhường một tất đất cho kẻ thù” dù VNCH lúc ấy đã bị cắt viện trợ).
Tác giả cũng nhắc đến trận đánh ở biên giới Việt Trung năm 1979 và mối hận thù truyền kiếp giữa hai nước. Bắc Kinh đã xây dựng các căn cứ trên đảo Trường Sa năm 2014 nhắm vào đường biển 550 dặm về phía Tây và Nam của quần đảo mặc dù trong vòng 200 dặm là vùng kinh tế độc quyền của VN. Công ty dầu quốc doanh TQ xây dàn khoan vĩ đại 9000m2 bắt đầu cho khoan dầu. Đụng độ xảy ra giữa ngư dân và tàu tuần của cả hai phe. Dàn khoan sau đó bỏ trống, TQ nói là vì công việc đã hoàn tất. Tháng 7, 2017 công ty Repsol trúng thầu của VN nhưng ngưng sau vài ngày khoan vì bị TQ đe dọa. Bắc Kinh phải dạy VN một bài học. Chính quyền VN lúc đầu cho phép biểu tình chống TQ, đốt hãng xưởng, nhà máy, nhưng sau biểu tình chống TQ thành biểu tình chống chính quyền độc đảng và cuộc biểu tình năm 2014 đổ máu vì bị công an đàn áp.
Thiếu tiền chính quyền Hà Nội phải cầu cứu kẻ cựu thù, trên thực tế là vì Hà Nội sợ dân chủ hóa. Tháng 1, 2017 Bộ trưởng quốc phòng Ngô Xuân Lịch đến Bắc Kinh, một tuần sau đến lượt thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đến Bắc Kinh, ở 6 ngày, một thời gian dài khiến người dân liên tưởng đến chuyện thời Bắc thuộc Vua phải qua Tàu triều cống.
Gần đây VN có nghiêng về chiến thuật Ấn Độ - Thái Bình Dương nhận vũ khí và huấn luyện của Ấn khiến TQ giận dữ. Năm 2012, Tập Cận Bình loan báo chương trình quân sự: “Chúng ta sẽ khai triển 6 hàng không mẫu hạm, tiềm thủy đĩnh, các tàu tuần trang bị hỏa tiễn chống chiến đấu cơ trong mỗi lục địa. Hoa Kỳ và TQ không muốn chiến tranh nhưng nếu HK muốn loại chúng ta ra khỏi Trường Sa hay Nhật chiếm đảo Điếu Ngư chiến tranh sẽ xảy ra”.
Hè năm 2017, Trung Quốc cảnh cáo nếu Hoa Kỳ tấn công Bắc Hàn, TQ sẽ bảo vệ đồng minh nhưng tình hình thay đổi với chính sách của T. T. Trump chống toàn cầu hóa vì chính sách ấy “chuyển tài sản các nước giàu qua các nước đang phát triển”. Năm 1992 T. T. Clinton nói: “tất cả là kinh tế, đồ ngu!”. Nay câu nói của Sir Michael Caine “Ta thà là chủ nghèo còn hơn là đầy tớ giàu!” đúng với giai đoạn mới. Tập Cận Bình nay ủng hộ chính sách toàn cầu hóa còn T. T. Trump theo chính sách quốc gia cực đoan “Mỹ trên hết” Tháng 2, 2017 Tập Cận Bình đã đưa ra 2 điều: “hướng dẫn cộng đồng thế giới xây dựng trật tự mới và giữ an ninh thế giới.” Tháng 5, 2017 một lần nữa TCB nhấn mạnh “một vòng đai một con đường”, chính sách bá quyền đã xem thường phán quyết tòa án quốc tế tháng 7 năm 2016 về Biển Đông.
Nay với chính sách bành trướng trên biển Đông, tân chỉ huy trưởng vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương, Philip Davidson đã cảnh cáo: “TQ nay có khả năng kiểm soát Nam Hải khi chiến tranh Hoa – Trung xảy ra.”
Bill Hayton đã dự đoán “các chiến đấu cơ sẽ được đưa đến Trường Sa trước giai đoạn quân sự hóa cuối cùng của TQ ở Biển Đông”. Bộ trưởng Quốc Phòng James Mattis chống chiến lược của TQ cảnh cáo: “TQ sẽ lãnh hậu quả nếu không tôn trọng cộng đồng thế giới”. Lời cảnh cáo đã được Tập Cận Bình đáp lại ngày 27/6/16: “Trung Quốc không nhượng một tấc đất.”
Cả hai chính quyền Obama và Trump đều thất bại trong việc ngăn chặn chính sách bá quyền TQ dù dưới thời Trump Hải quân đi trên vùng biển Thái Bình Dương nhiều hơn thời Obama (chính sách FONOPS) tự do lưu hành với chiến hạm và tuần dương hạm và không mời TQ tập trận chung với Hải quân của 26 nước trong vùng (RIMPAC). Ngược lại TQ cũng biết dùng FONOPS để đuổi 2 chiến hạm Hoa Kỳ.
Quan trọng nhất là RIMPAC và FONOPS không đem lại tự tin cho đồng minh HK. RIMPAC và FONOPS chỉ bảo vệ quyền lợi Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương.
Chính sách Trump không hơn Obama vì chú trọng đến Iran, Bắc Hàn và chiến tranh thương mại hơn là vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương. Chính quyền Trump cũng chỉ đứng nhìn TQ xây dựng các căn cứ quân sự trên các đảo tranh chấp
Ngày 9/5/2018, đại sứ Hoa Kỳ tại VN Dan Kritenbrik đến Houston, ông nhắc lại chiến hạm USS Vinson đến thăm Đà Nẵng: “sẽ có nhiều chiến hạm như USS Vinson và Hoa Kỳ không quên nhân quyền”. Những điều ông đại sứ nói xảy ra trước hội nghị thượng đỉnh giữa T. T. Trump và chủ tịch Bắc Hàn Kim Chánh Ân. Những lời tuyên bố sau hội nghị của T. T. Trump đã khiến các quan sát viên nghĩ đến Hiệp Định Paris 1973 với mối lo chính sách Kissinger sẽ một lần nữa phản bội đồng minh và bỏ Biển Đông cho TQ. Hy vọng sau lời tuyên bố gần đây của NT Mike Pompeo: “Bắc Hàn vẫn còn là mối đe dọa lớn”, Hoa Kỳ sẽ có chính sách rõ ràng hơn.
Ngày 10/6/2018 hàng chục ngàn người Việt trong nước đã biểu tình phản đối dự luật An ninh mạng và đặc khu kinh tế, hậu quả của “một vòng đai, một con đường” của Trung Cộng. Một sự mỉa mai là sau tháng 4 năm 1975 những người Việt đói khổ cả hai miền phải bán tất cả những gì đang có để sống sót, 43 năm sau các đảng viên Cộng Sản tham nhũng cướp tất cả tài sản của dân để làm giàu nay lại bán nước để giàu thêm trong 99 năm!
Biển Đông! Tôi không bao giờ quên, hơn 40 năm trước, 42 ngày lênh đênh trên Biển Đông trong chuyến vượt biên. Thuyền đánh cá đến Pattani đã bị đuổi đi Mã Lai, chính sách “cách ly” đuổi đàn bà và trẻ em lên một thuyền, đàn ông lên một thuyền khác, thuyền chở đàn bà và trẻ em bị chìm may mắn được cứu không ai chết. Chúng tôi những “di dân bất hợp pháp” không được vào Thái Lan bị đuổi đến trại tị nạn Pulau Besar. Chính sách nhân đạo của Liên Hiệp Quốc rồi đến chính sách đoàn tụ gia đình của T. T. Jimmy Carter đã giúp những người Việt tị nạn. Cộng Sản VN thời ấy tàn bạo hơn bọn buôn thuốc phiện Nam và Trung Mỹ và những người Mỹ quá khích thập niên 1970-80 cũng đã nghi ngờ người Việt sẽ không thành người công dân Mỹ gương mẫu.
Sống trên đời, giàu hay nghèo, con người cần có một trái tim!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét