Vào giữa tháng Bảy, Việt Nam vẫn tỏa sáng với tư cách là một nước không Covid-19. Không có trường hợp tử vong nào được báo cáo và nhiều tháng không có ca lây nhiễm tại địa phương.
Người hâm mộ kéo đến các sân vận động bóng đá, trường học mở cửa trở lại và khách quay lại quán cà phê yêu thích của họ.
"Chúng tôi đã trở lại cuộc sống bình thường", Mai Xuân Tú, 27 tuổi đến từ Đà Nẵng, miền Trung Việt Nam, cho biết.
Giống như nhiều người ở thành phố biển vốn rất nổi tiếng với du khách trong nước, cô làm việc trong ngành du lịch và đang dần tiếp tục nhận đặt phòng cho công ty du lịch do cô thành lập.
Nhưng đến cuối tháng 7, Đà Nẵng là tâm chấn của một đợt bùng phát virus corona mới, mà các nhà khoa học chưa tìm được câu trả lời về nguồn gốc của nó. Các ca nhiễm đột ngột tăng sau 99 ngày liên tiếp không có ca lây nhiễm trong cộng đồng nào.
Tuần trước, thành phố đã chứng kiến ca tử vong do Covid-19 đầu tiên của Việt Nam, con số kể từ đó đã tăng lên 10.
Phản ứng thành công
Chỉ vài tuần trước đó, Việt Nam đã được ca ngợi trên toàn cầu như một câu chuyện thành công hiếm có trong đại dịch.
Quốc gia cộng sản đã hành động nhanh chóng và quyết đoán trong khi các quốc gia khác lưỡng lự, bằng cách đóng cửa biên giới với hầu hết du khách, ngoại trừ công dân trở về vào khoảng tháng Ba.
Việt Nam đã cách ly và xét nghiệm bất kỳ ai nhập cảnh tại các cơ sở của chính phủ, đồng thời tiến hành kiểm tra và truy vết người nghi nhiễm rộng rãi trên toàn quốc.
Vậy điều gì đã xảy ra?
Giáo sư Michael Toole, nhà dịch tễ học và là thành viên nghiên cứu chính tại Viện Burnet ở Melbourne, cho biết: "Tôi không chắc chuyện gì đã xảy ra".
Ông nói, hầu hết các quốc gia nghĩ rằng họ đã kiểm soát được đại dịch nay đều phải đối phó với dịch bùng phát trở lại. Ông chỉ ra một danh sách dài bao gồm Tây Ban Nha, Úc và Hong Kong.
"Giống như đợt đầu, Việt Nam đã phản ứng nhanh và mạnh mẽ."
Khoảng 80.000 du khách ở Đà Nẵng - nhiều người trong số họ đã thấy thư giãn, nghĩ rằng bệnh đã được kiểm soát - đã phải quay về nhà ngay lập tức sau khi các ca bệnh mới xuất hiện, vì Đà Nẵng lại cấm du khách và phong tỏa hoàn toàn.
Giáo sư Toole nói: "Một khi có kẽ hở và virus xâm nhập vào, nó có thể lây lan rất nhanh".
Các nhà khoa học và nhà nghiên cứu trên khắp đất nước đang chạy đua để tìm hiểu chính xácvirus corona đã xâm nhập trở lại như thế nào.
Tại Hà Nội, Giáo sư Rogier van Doorn, Giám đốc Khoa Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford, cho biết nguồn gốc của đợt bùng phát mới nhất này vẫn là một "bí ẩn lớn".Nhóm của ông làm việc với chính phủ Việt Nam về các chương trình bệnh truyền nhiễm và họ tập trung vào một số công việc mà ông gọi là "thám tử di truyền" - nghiên cứu chuỗi gen của các virus có thể giúp làm sáng tỏ "quy trình lây lan. Virus đến từ ai và từ đâu".
Nhưng cho đến nay không ai biết làm thế nào ca mắc mới đầu tiên ở Đà Nẵng - một người đàn ông 57 tuổi được gọi là bệnh nhân 416 - tiếp xúc với virus corona.
Đã có một số suy đoán.
Truyền thông địa phương đưa tin gợi ý rằng đợt bùng phát mới nhất có thể do một dòng virus độc lực hơn gây ra. Một số khác chỉ ra những vụ buôn lậu người gần đây dọc biên giới Việt - Trung.
Nhưng không có bằng chứng nào cho thấy có một chủng virus nguy hiểm chết người hơn hoặc những người nhập cư đã mang virus vào Việt Nam.
Niềm tự hào dân tộc
Các nhà nghiên cứu cho biết, một khả năng có thể xảy ra hơn là virus đã không bị phát hiện trong những tháng không có ca mắc nào được báo cáo, có khả năng lây truyền không có triệu chứng trong cộng đồng. Hoặc có thể đã xảy ra lỗi ở đâu đó trong quá trình cách ly với ai đó được cho về sớm.
Tiến sĩ Justin Beardsley, giảng viên cao cấp về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Sydney, người có các nghiên cứu về Việt Nam, cho biết: "Có bằng chứng [virus] đã lưu hành ở Đà Nẵng trong vài tuần trước khi ca bệnh đầu tiên được chẩn đoán.
Ông nói thêm, có thể có một số yếu tố khiến mọi người mất cảnh giác, đồng thời lưu ý rằng Việt Nam đã thể hiện sự tham gia đặc biệt mạnh mẽ của cộng đồng trong việc hạn chế sự lây lan của virus.
"Có một niềm tự hào dân tộc lớn về việc kiểm soát đại dịch. Và tôi nghĩ một số nước phương Tây thiếu điều này."
Kể từ khi dao động quanh mốc 400 vào cuối tháng 7, số ca nhiễm virus corona được xác nhận ở Việt Nam đã tăng lên 750. Thứ trưởng Bộ Y tế Việt Nam cho biết họ dự kiến con số sẽ tăng và dự báo vào thứ Tư rằng dịch sẽ đạt đỉnh trong 10 ngày tới.
Với lượng khách du lịch Đà Nẵng vừa rồi đã trở về quê nhà, tổng số 13 tỉnh thành trong đó có Thủ đô và TP. Hồ Chí Minh đã phát hiện các ca nhiễm.
Nhưng giáo sư Van Doorn cho biết có điều đảm bảo rằng tất cả các ca nhiễm mới ở các vùng khác của đất nước cho đến nay đều có liên quan trực tiếp đến đợt bùng phát ở Đà Nẵng. Điều quan trọng là không có báo cáo về sự lây truyền từ cộng đồng ra bên ngoài thành phố và tỉnh giáp ranh. Đây là điều mà các cơ quan chức năng sẽ giám sát chặt chẽ.
"Những gì đã thành công trước đây đang được thực hiện một lần nữa. Tôi lại bị ấn tượng", ông nói thêm.
'Năm chúng ta chăm sóc sức khỏe của mình'
Xen kẽ trong số những lời khen ngợi dành cho Việt Nam vì đã xử lý Covid-19 là một số câu hỏi về tính chính xác của dữ liệu của nhà nước độc tài này, mà các cộng đồng y tế và ngoại giao đồng tình rằng là đáng tin cậy.
"Các trường hợp tử vong mới được báo cáo cho thấy có sự minh bạch trong việc báo cáo Covid-19 ở Việt Nam và việc 'không có trường hợp tử vong' nào trước đó không nên bị nghi ngờ", Tiến sĩ Hương Lê Thu, nhà phân tích cấp cao tại Viện Chính sách Chiến lược Úc, nói với BBC.
Tất cả các trường hợp tử vong cho đến nay đều là những bệnh nhân lớn tuổi có bệnh nền.
Ở Đà Nẵng, người dân đang sẵn sàng. Các bãi biển và đường phố một lần nữa hầu như vắng bóng người vì mọi người chỉ rời nhà để mua thức ăn. Tất cả các quán ăn đã đóng cửa, bao gồm cả đồ ăn mang đi và đồ giao tới nhà. Các chuyến bay bị hủy.
Mỗi người dân được chuẩn bị để xét nghiệm virus và một bệnh viện dã chiến đã được xây dựng khi mọi nguồn lực được sử dụng để làm chậm sự lây lan của dịch bệnh.
Các quyền tự do hầu hết vẫn còn nguyên vẹn ở các vùng khác của đất nước, mặc dù Hà Nội đã đóng cửa các quán bar và tiệm karaoke để đề phòng, và một số thành phố bao gồm cả thủ đô và thành phố Hồ Chí Minh đã bắt buộc đeo khẩu trang trở lại ở những nơi công cộng.
Giống như nhiều người trên toàn thế giới, Xuân Tú đang vật lộn với những bất ổn do đại dịch gây ra.
"Năm nay là năm chúng tôi chăm sóc sức khỏe của mình. Hãy tập trung vào gia đình. Những điều quan trọng nhất", cô nói.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét